کلاس‌ها در آینده با VR و AI جذاب‌تر و هیجان‌انگیزتر می‌شوند

بازی می‌کنم؛ پس می‌آموزم

20/07/1395 - 11:32

مترجم:

هنگامی‌که به دوران مدرسه خود می‌اندیشید، احتمالاً نخستین چیزهایی که به ذهنتان خطور می‌کند، کتاب‌ و دفترهای کاهی و درس‌های خسته‌کننده خواهد بود. اما کلاس‌های آینده با چیزی که می‌شناسیم، تفاوت‌های زیادی دارند. آخرین پیشرفت‌های فناوری و نوآوری در حال گشودن راه‌‌های تازه و جدید برای فضاهای آموزشی است که می‌تواند لذت‌بخش و جذاب باشد. شیوه‌های یادگیری در حال تغییر است.

اینکه خردسالان از بازی‌هایی مانند Minecraft برای توسعه مهارت‌هایی مانند کار گروهی و حل مشکل استفاده کنند، به موضوعی عادی تبدیل شده است. معلمان نیز به کمک همین روش‌ها و با استفاده از هوش مصنوعی، درک درست و بهتری از نحوه پیشرفت شاگردان خود در کلاس‌ها دارند. اما علاوه بر این‌ها، واقعیت مجازی نیز قابلیت‌های جدیدی به کلاس‌های درس اضافه می‌کند. آن روزهایی که معلم از شاگردانش می‌خواست تا مقبره‌ای از مصر باستان در ذهن خود تجسم کنند، گذشته است. این روزها همه چیز تغییر کرده است. کافی است یکی از این هدست‌های واقعیت مجازی را روی سر بگذارید تا این فناوری شما را در چشم‌به‌هم‌زدنی به هر جایی که می‌خواهید ببرد. اگر کمی به این مسئله توجه کنید، به این نتیجه می‌رسید که آموزش تاریخ و جغرافی با فناوری VR می‌تواند بسیار فوق‌العاده باشد؛ اما این تنها فناوری‌ای نیست که قرار است گردوخاک به‌پا کند.

غوطه‌ور شدن
واقعیت مجازی با هدست‌هایی مانند آکیلیس ریفت، سامسونگ Gear VR و اچ‌تی‌سی وایو، از هم‌اکنون بر آموزش تأثیر گذاشته و باعث شده‌اند یادگیری بسیار جذاب و هیجان‌انگیز باشد. استارت‌آپ Discovr Labs که در تورنتوی آمریکا قرار داد و در حوزه فناوری فعالیت می‌کند، یکی از شرکت‌هایی است که تصمیم دارد فرصت‌های جدیدی را با استفاده از قدرت VR در مدارس و دانشگاه‌ها ایجاد کند.

مطلب پیشنهادی

سال تولد VR

واقعیت مجازی ستاره بی‌بدیل آیفا ۲۰۱۶

این استارت‌آپ که در ژانویه 2015 تأسیس شد، تا امروز موفق شده است راه‌حل‌های آموزشی VR برای برنامه‌‌های آموزشی در زمینه بهداشت در چندین مدرسه و بیمارستان در نقاط مختلف کانادا بسازد و آن را پیاده‌سازی کند. در کنار این برنامه‌ها، یک اپ راهنمای King Tut’s tomb نیز برای Gear VR و Steam وجود دارد.
با اینکه هنوز این برنامه مراحل اولیه و ابتدایی را پشت سر می‌گذارد، اما این شرکت متوجه فواید قابل توجه آن در زمینه آموزش و تعلیم‌وتربیت شده است. یکی از محصولاتی که در حال حاضر در ویترین این استارت‌آپ وجود دارد، اپ تمرینی VR برای دکترهای کارآموز است. به گفته Discovr، این روش‌های جدید یادگیری تأثیر بسیار مثبتی از خود نشان داده‌اند. برای مثال، زمانی‌که بحث به‌ خاطر آوردن موارد آموخته‌شده به میان می‌آید، شاهد افزایش 80 درصدی نسبت به روش‌های سنتی تعلیم و آموزش مانند خواندن یک کتاب درسی هستیم.
اما این تازه شروعی برای اتفاقات بهتر برای این شرکت است؛ چراکه برنامه‌ها و آرزوهای بیشتری برای آینده دارند. گروه Discovr با هدف تقویت آموزش و کشف موضوعات جدید در واقعیت مجازی، در حال حاضر مشغول توسعه پلتفرم آموزشی cross-device VR است که در آن تعلیم‌دهندگان می‌توانند محتوا تولید کنند و دانش‌آموزان به آن‌‌ دسترسی داشته باشند. البته این پلتفرم هنوز در مرحله توسعه، ساخت و تولید قرار دارد و قرار است اواخر سال جاری میلادی منتشر شود.

جاش مولدونادو، مؤسس Discovr Labs می‌گوید: «VR آینده آموزش است. این فناوری کمک می‌کند تا مفهوم یادگیری تجربی در نوک پیکان قرار بگیرد. پیش از اینکه فناوری واقعیت مجازی ابداع شود، یادگیری تجربی تنها یک در حد ایده بود که هیچ طرح و برنامه مشخصی برای آن وجود نداشت. اما امروزه به کمک این فناوری می‌توانیم دانش‌آموزان را به جای خسته کردن با کتاب‌ها و سخنرانی‌های ملال‌آور، در موضوع مورد بحث غوطه‌ور کنیم.»
وی می‌افزاید: «علاوه بر برنامه‌ریزی برای آرایش کلاس‌ها در آینده، VR این قابلیت را دارد که به یک کلاس درس برای آینده تبدیل شود. استفاده از VR اجتماعی در قالب تعلیم و آموزش دارای فواید و منفعت‌های بی‌نظیر و فوق‌العاده‌‌ای است و می‌تواند تجربه یادگیری نزدیک‌تری را به کارشناسان همان حوزه در سراسر دنیا ارائه دهد.»
مولدونادو در ادامه می‌گوید: «تصور کنید که بتوانید از کارشناس مکانیک اتومبیل که در نقطه دیگری از کشور است، درباره مشکلی که برای خودرویتان پیش آمده، مشاوره بگیرید و آن را حل کنید؛ این کار به‌راحتی در فضای مجازی مشابه روی خودروی مجازی مشابه امکان‌پذیر است.» اما یکی از جنبه‌های جذاب VR برای آموزش این است که می‌تواند دانش‌آموزان را بیشتر از زمانی‌که از روش‌های معمولی استفاده می‌شود، درگیر خود کند. البته مولدونادو معتقد است که این قابلیت فقط برای دانش‌آموزان مفید نیست، بلکه فواید بسیاری برای معلمان نیز دارد. از منظر یک تعلیم‌دهنده، معلمان به کمک این فناوری هم انعطاف بیشتری دارند و هم اینکه می‌توانند تجربه یادگیری را شخصی‌سازی کنند. آن‌ها فکر می‌کنند این فناوری به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا درک بهتری از مفهوم‌‌های یادگیری و همکاری با سایرین در کلاس درس داشته باشند.»

هوش مصنوعی به کمک می‌آید
در حال حاضر، هوش مصنوعی یا AI تحولات عظیمی در حوزه‌هایی مانند روباتیک، علوم کامپیوتر، علوم اعصاب و زبان‌شناسی ایجاد کرده است و حالا قصد دارد وارد دنیای آموزش نیز بشود. شرکت فناوری Digital Assess که در لندن قرار دارد، در حال کار بر روی یک اپ AI است که در صورت اجرایی شدن می‌تواند در روش‌های آموزش جوانان انقلابی به‌پا کند. این شرکت که از حمایت دولت انگلستان برخوردار است، در حال حاضر اپلیکیشن مبتنی بر وب خود به نام Formative Assess را به‌صورت آزمایشی در مدارس این کشور به کار گرفته است.
این اپ به کمک ایندکس کردن معنایی و پردازش‌های طبیعی زبان، به روشی که مشابه روشی است که در سایت‌های شبکه‌های اجتماعی استفاده می‌شود، در کنار یک آواتار آن-اسکرین که می‌تواند هر چیزی باشد، از دانش‌آموزان در خصوص دانش آن‌ها سؤال‌هایی می‌کند و به هر یک از آن‌ها به‌صورت جداگانه بازخوردی از کارشان ارائه می‌دهد.
آموزش‌دهندگان نیز با این فناوری در تعامل هستند. قبل از اینکه دانش‌آموزان شروع به استفاده از این اپ کنند، معلم باید کارهایی را که مدنظرش است، وارد سیستم کند. به محض اینکه این کار انجام شد، به صورت خودکار پرسش‌ها و مفاهیم مربوطه را به دانش‌آموزان ارائه می‌دهد. معلمان حتی می‌توانند میزان پیشرفت هر کدام از دانش‌آموزان را پیگیری کنند و اگر یکی از آن‌ها در قسمتی دچار مشکل باشد و نیاز به پشتیبانی بیشتری داشته باشد، معلم می‌تواند به وی کمک کند.
این شرکت به‌تازگی مرحله آغازین آزمایش این اپ را به پایان رسانده و طبق گزارشی که منتشر کرده، نرخ دقت و صحت آن 85 درصد است. آن‌ها کار بر روی نسخه بهینه‌شده AI را شروع کرده‌اند و قرار است بعد از اتمام، در تعداد مدارس بیشتری در نقاط مختلف انگلستان پیاده‌سازی شود. دان ساندهیو، مدیرعامل Digital Assess می‌گوید: «ما از مدت‌ها پیش مستقیماً با معلم‌ها کار کرده‌ایم تا مطمئن شویم می‌توانیم به کارایی این اپ در کلاس‌های درس تکیه کنیم. اعتقاد دارم که AI می‌تواند انبوهی از قابلیت‌های موجود در این حوزه را آزاد کند.»

او در ادامه می‌گوید: «گروه تحقیقاتی ما ماه‌ها مشغول بررسی عملکرد معلمان در مدارس بود تا بتواند بهترین پرسش‌ها و پاسخ‌ها را در یک قالب کاری انطباقی به صورت مدل درآورد. اپ FormativeAssess از پردازش متون، یادگیری ماشین و هوش مصنوعی برای فراهم کردن سؤ‌الات شخصی‌سازی‌شده استفاده می‌کند تا بتواند با مداخله مناسبی، شکل درستی به نحوه یادگیری هر فرد بدهد.»
وی اضافه می‌کند: «ارزیابی کردن، یکی از حوزه‌های فناوری تعلیم و تربیت است که با سرعت بسیار زیادی در حال رشد است. فناوری نه‌تنها این قدرت را دارد که عدالت، دقت و قابلیت اطمینان‌پذیری را در نحوه ارزیابی مهارت‌های دانش‌آموزان افزایش دهد؛ بلکه قادر است به معلمان توانایی بیشتری برای حمایت از یادگیری دانش‌آموز بدهد.»
پروفسور ریچارد کیمبل که یکی از محققان این گروه است، می‌گوید: «هدف این پروژه آن است که به دانش‌آموزان یاد بدهد درباره درس‌هایی که می‌آموزند، با دقت بیشتری تفکر و تأمل کنند و قوه تخیل خود را بیشتر از پیش گسترش دهند. این موضوع برای تعلیم و آموزش بسیار حیاتی و کلیدی است.» وی ادامه می‌دهد: «ما سعی داریم با مطرح کردن پرسش‌هایی که می‌تواند آن‌‌ها را به فکر فرو ببرد، قوه تفکرشان را بازتر کنیم. یک قالب کاری از پرسش‌ها و پاسخ‌های دانش‌آموزان با یکدیگر، یک مکالمه را شکل می‌دهند و در اینجا هوش مصنوعی است که می‌تواند بهترین سؤال بعدی را مطرح کند. البته این مسئله منجر به هدایت آن‌ها به سمت پاسخ درست نمی‌شود؛ بلکه کانال فکری دیگری را در مقابل آن‌ها باز می‌کند. ما به ‌کمک AI قصد داریم تخیل و استقلال دانش‌آموزان را شبیه‌سازی کنیم.»

راه بازی
وقتی قرار باشد از فناوری به‌عنوان ابزاری برای ایجاد انقلاب در زمینه یادگیری استفاده شود، بسیاری به این نکته اشاره می‌کنند که باید تجاربی برای آن‌ها بسازیم که باعث شادی و لذت شود. اگر دانش‌آموزان احساس کنند که درس‌هایشان خسته‌کننده است، هیچ تمایلی برای یادگیری از خود نشان نمی‌دهند. پس بازی می‌تواند راه‌حل واضح و آشکار باشد. بازی Minecraft را در نظر بگیرید. این بازی اخیراً توانسته است از مرز صد میلیون فروش در سطح جهان فراتر برود و بین کاربرانی که میانگین سنی آن‌ها بین 11 تا 15 سال است، تبدیل به پدیده شود. به ‌همین دلیل است که تعلیم‌دهندگان به آن علاقه نشان می‌دهند. از زمانی‌که مایکروسافت در سال 2014، سازنده سوئدی Minecraft به‌نام Mojang را به مبلغ 2.5 میلیارد دلار خرید، این بازی در حدود هفت هزار کلاس درس در تمام دنیا استفاده شد. با در نظر گرفتن این مسئله که چقدر تقاضا برای آن زیاد است، غول فناوری آمریکایی سال گذشته پا را یک قدم فراتر گذاشت و MinecraftEdu را از TeacherGaming که توسعه‌دهنده مستقلی در فنلاند است، به خدمت گرفت. مایکروسافت برای اینکه بتواند فرصت‌های موجود در این زمینه را آزاد کند، چندین بهینه‌سازی روی اپ MinecraftEdu انجام داده و یک نسخه رسمی از آن را منتشر کرده است. این نسخه به‌صورت رایگان برای معلمان در دسترس است و قرار است نسخه کامل بازی آن نیز در ماه سپتامبر منتشر شود.

از جمله ویژگی‌های تازه‌ای که به نسخه جدید اضافه شده است، می‌توان به این موارد اشاره کرد: امکان عکس گرفتن کاربران از مراحل پیشرفتشان در بازی، ساختن کتاب، نوشتن یادداشت و به ‌همراه بردن کپی رایگان از بازی. علاوه بر این‌ها، یک رابط کاربری برای کلاس درس هم به آن اضافه شده است که به معلمان اجازه می‌دهد نحوه استفاده دانش‌آموزان از این پلتفرم را تحت نظر داشته باشند.
یکی دیگر از موارد شایان ذکر، امکان اضافه کردن mod توسط معلمان است. برای مثال، Q Craft فیزیک کوانتومی را به دانش‌آموزان معرفی می‌کند و Computer Craft برنامه‌نویسی با کامپیوتر را به آن‌‌ها یاد می‌دهد. همچنین Galacticraft برای کاربران این فرصت را فراهم می‌کند تا در داخل فضاپیمای Minecraft به اکتشاف منظومه شمسی مشغول شوند. احتمالات و قابلیت‌ها در این حوزه بی‌انتها به‌نظر می‌رسد و جوانان به سلیقه خودشان می‌توانند بازی را تغییر دهند تا لذت بیشتری برایشان داشته باشد.
مایکروسافت در تشریح این بازی می‌نویسد: «نسخه آموزشی نیز مانند بازی Minecraft طوری طراحی شده است که انعطاف‌پذیر و با پلتفرم باز باشد؛ اما به شکلی که می‌تواند برای آموزش هر نوع موضوعی استفاده شود؛ از فیزیک تا ریاضیات، تاریخ و زبان.»

در ادامه، مایکروسافت اضافه می‌کند که با به ‌کارگیری پلتفرم دیجیتال و تجربه کلاس درس، دانش‌آموزان می‌توانند مهارت‌های همکاری با یکدیگر، حل مشکل، ارتباطات، شهروند دیجیتالی و بسیاری مهارت‌های دیگر را توسعه دهند. هیچ محدودیتی روی موضوعاتی که دانش‌آموزان در حین بازی یاد می‌گیرند وجود ندارد؛ همچنین هیچ محدودیتی درباره اینکه چگونه یک بازی می‌تواند یادگیری کلاس درس را بسط و گسترش دهد نیز وجود ندارد. با فناوری‌های جدیدی که برای ارائه وجود دارد، آموزش یک بازه زمانی هیجان‌انگیز از تغییر است. معلمان از فناوری استفاده می‌کنند تا فرایند یادگیری را بیشتر از گذشته تعاملی کرده و لذت بیشتری برای دانش‌آموزان فراهم کنند. همه این فواید هم‌اکنون نیز خود را نشان داده‌اند. واقعیت مجازی این فرصت را به جوانان می‌دهد تا بدون اینکه نیازی به ترک کلاس درس داشته باشند، دنیا را کشف کنند؛ در حالی‌که AI هم به معلمان یاد می‌دهد دوره‌های آموزشی مؤثرتری را برنامه‌ریزی کنند. علاوه بر این‌ها، بازی‌هایی مانند Minecraft می‌توانند الهام‌بخش سازندگی، خلاقیت و کار گروهی باشند. این‌ها شاید تنها چند نمونه از این فناوری جدید هستند؛ اما با کنار هم قرار دادن آن‌‌ها می‌توان کلاس‌های مدرن‌تر و نوآورانه‌تری ساخت.

==============================

شاید به این مقالات هم علاقمند باشید: