شرق دور، نزديک می‌شود!

 استيو جانس، نويسنده مقاله فوق، کوالکام را به‌رغم موفقيت‌های چشمگيرش در حيطه موبايل با رقيب بزرگی رودررو می‌بيند که شرايط آتی را برایش دشوار خواهد ساخت. مدياتک که در اصل کار خود را با ساخت تراشه‌های ويژه درايوهای نوری آغاز کرد، پس از گستراندن کسب ‌و کار خود در صنعت الکترونيک به يکی از برترين تراشه‌سازان بی‌کارخانه تبديل شد. به ‌اين معنی که همچون کوالکام و بسياری ديگر، در فرآيند ساخت فيزيکی تراشه‌ها نقشی ندارد. يکی از مهم‌ترين خريدهای مدياتک که اوضاع را برای حضور در بازار تراشه‌های موبايل آماده کرد، تصاحب شرکت امريکایی Analog Devices بود؛ زيرا پس از آن بازار موبايل چين به مدياتک خوشامد گفت.

مدياتک چند سال بعد، شرکت رالينک را نيز تصاحب و در نتيجه توليد انبوه تراشه‌های وای‌فای را آغاز کرد. با سربرآوردن اسمارت‌فون‌ها شرکت RIM (بلک‌بری کنونی) با ساخته‌های جديد خود، در حيطه گوشی‌های موبايل تعريف جديدی ارائه داد که چينی‌ها را به‌ دنباله‌روی از آن ترغيب کرد و در نتيجه انبوهی از اسمارت‌فون‌های چينی روانه بازار شدند که اقتباسی از محصولات بلک‌بری بودند. در همين‌ زمان، نخستين حضور پررنگ مدياتک در بازار تراشه‌های موبايل رقم خورد و اين شرکت تراشه‌هایی توليد کرد که ضمن پشتيبانی از دو سيم‌کارت، از پخش کانال‌های تلويزيونی نيز پشتيبانی می‌کردند. مدياتک به‌رغم موفقيت‌های نسبی خود (عمدتاً در بازار چين)، هنوز برای غربی‌ها ناشناخته‌ بود تا اين‌که انتشار آندروييد وضعيت را به‌ سود آن تغيير داد. آندرویيد سيستم‌عاملی بود که گوگل به‌شدت از آن پشتيبانی می‌کرد، هزاران برنامه کاربردی برايش نوشته شده ‌بود و مهم‌تر اين‌که رايگان بود و رايگان بودن در بازار چين مزيتی کليدی است. هندست‌سازان چينی که اينک قدرت گرفته ‌بودند، برای نفوذ به بازارهای جهان به قطعه‌ها و از جمله تراشه‌هایی نياز داشتند که ضمن برخورداری از فناوری‌های مدرن هزينه کم‌تری داشته ‌باشند. اين چيزی نبود که تراشه‌سازان غربی به‌سادگی از پس آن بربيايند. خيلی‌ها کوشيدند تا چنين نقشی را از آن خود کنند، اما مدياتک پيروز اين کارزار بود. سی‌نت در يکی از گزارش‌های خود در ژانويه امسال از رايزنی مدياتک با ورايزون و AT&T سخن گفته ‌بود تا گواهی سازگاری اين ‌دو اپراتور مخابراتی با هندست‌های مجهز به تراشه‌های خود را دريافت کند. ورود مدياتک به بازار ايالات متحده می‌تواند در افزايش اعتبار اين شرکت و موفقيت‌های آتی آن نقش پررنگی داشته ‌باشد.

موفقيت‌ تايوانی‌ها در بازار تراشه‌های محاسباتی‌‌ به مدياتک محدود نمی‌شود. تی‌اس‌ام‌سی (TSMC) از ديگر شرکت‌های شناخته ‌شده اين کشور برای صدها شرکت کوچک و بزرگ جهان تراشه می‌سازد که اپل و کوالکام نيز از آن جمله هستند. مارکت‌واچ در گزارشی می‌نويسد که تی‌اس‌ام‌سی از نخستين تراشه‌سازانی بود که با کنار گذاشتن فناوری چاپ 28 نانومتری به فناوری پيش‌رفته‌تر 20 نانومتری روی آورد و تراشه‌هایی ساخت که به‌رغم قدرت چشم‌گير محاسباتی‌شان قيمت کم‌تری داشتند و از اين ‌رو توانست در رقابت برای ساخت تراشه‌های مورد نياز آی‌فون‌ 6 و آی‌فون 6 پلاس اپل بر سامسونگ پيروز شود. گزارش مارکت‌واچ با استناد به سخنان موريس چانگ ریيس تی‌اس‌ام‌سی می‌افزايد، اين شرکت قراردادی را به ‌امضا رسانده‌ است که بر اساس آن در کوتاه‌ترين زمان ممکن ساخت پيش‌نمونه‌ای از تراشه‌های 10 نانومتری مبتنی بر معماری آرم را نيز آغاز خواهد کرد. چانگ شرکت خود را در سال 1987 تأسيس کرد. در آن زمان برون‌سپاری تراشه‌ها هنوز روند رايجی نبود و شرکت‌های تراشه‌ساز ميلياردها دلار هزينه می‌کردند تا تراشه‌های‌شان را در کارخانه‌های خود بسازند. در چنين شرايطی، تی‌اس‌ام‌سی کسب‌ و کاری را برای خود برگزيد که به مدل foundry معروف است. بر اين اساس، بسياری از شرکت‌های طراح تراشه مانند کوالکام و مدياتک، ساخت و پياده‌سازی فيزيکی محصولات خود را به شرکت‌هایی مانند تی‌اس‌ام‌سی می‌سپارند. اين روند زمانی شدت گرفت که با پيچيده‌تر شدن ساختار و تسريع پيش‌رفت تراشه‌ها، هزينه تأسيس خطوط توليد جداگانه برای ساخت آن‌ها نيز افزايش يافت و ديگر برای بسياری از شرکت‌ها مقرون به‌صرفه نبود که پياده‌سازی فيزيکی طرح‌ تراشه‌ها را نيز خودشان انجام دهند. اين وضعيت به روند برون‌سپاری ساخت تراشه‌ها شتاب بخشيد و انبوهی از مشتريان را به ‌سوی شرکت‌هایی مانند تی‌اس‌ام‌سی سوق داد. 

تی‌اس‌ام‌سی هم‌اکنون بزرگ‌ترين پيمانکار تراشه‌ساز جهان است و سال گذشته با درآمد تقريباً 20 ميليارد دلاری خود در اين حيطه خاص، چهار برابر درآمد سامسونگ از ساخت قراردادی تراشه‌های محاسباتی پول به جيب زد (سامسونگ پردرآمدترين سازنده تراشه‌ ـ حافظه در جهان است). البته چانگ اين واقعيت را می‌پذيرد که سامسونگ رقيب قدرتمندی است و وال‌استريت ژورنال به ‌نقل از او نوشته ‌است که تی‌اس‌ام‌سی امسال برخی سفارش‌های ساخت تراشه را به‌ سامسونگ خواهد باخت. چه سامسونگ و چه تی‌اس‌ام‌سی، آن‌چه جای تأمل دارد، قدرت گرفتن تراشه‌سازان شرقی است که می‌تواند در آينده بر تأثيرگذاری آن‌ها در ساز و کارهای جهانی صنعت تراشه‌سازی بيافزايد.