سرورهای فیزیکی و مجازی
واژه سرور میتواند به یک دستگاه فیزیکی یا یک دستگاه مجازی (نرمافزاری) اشاره کند که سرویسها یا برنامههایی را اجرا میکند. بهطور کلی شیوه کار یک سرور بسته به این که چه کاربردی برای آن تعریف شده متفاوت است. سرورهای فیزیکی کامپیوترهایی هستند که نرمافزارهای کاربردی را اجرا یا بانکهای اطلاعاتی را میزبانی میکنند. سرور مجازی بازتابی از یک سرور فیزیکی است. سرورهای مجازی مثل سرورهای فیزیکی از یک سیستمعامل و برنامههای کاربردی به وجود آمدهاند و میتوانند روی یک سرور فیزیکی منفرد اجرا شوند و به کمک فناوری مجازیسازی از یکدیگر متمایز شوند، اما چیزی که یک کاربر نهایی مشاهده میکند سروری است که همانند نمونههای فیزیکی قابلیتهای کارآمدی را ارایه میکند.
فرایند ساخت سرور مجازی شامل نصب یک مولفه نرمافزاری بهنام هاپیروازیر روی سرور فیزیکی است. وظیفه هایپروازیر این است که به سرور فیزیکی اجازه دهد بهعنوان یک میزبان مجازیسازی عمل کند. این نرمافزار منابع سختافزاری سرور فیزیکی مثل زمان پردازنده، حافظه، فضای ذخیرهسازی و پهنای باند شبکه را در اختیار یک یا چند سرور مجازی قرار میدهد و یک کنسول مدیریتی در اختیار سرپرست شبکه قرار میدهد تا منابع سختافزاری مشخصی را به هر سرور مجازی اختصاص دهند. رویکرد فوق به میزان قابل توجهی هزینههای عملیاتی شرکتهایی که سرورهای مجازی را تهیه میکنند کاهش میدهند و در عین حال سودآوری خوبی برای شرکتهایی به ارمغان میآورند که این خدمات را عرضه میکنند. یکی از مهمترین هایپروازیرهایی که برای این منظور در اختیار شرکتهای عرضهکننده خدمات قرار دارد VMware ESXi است.
سرور مجازی چیست؟
از منظر کاربران نهایی، سرور مجازی، عملکردی مشابه یک سرور فیزیکی دارد، بهطوری که دسترسی به منابع سیستمی مثل حافظه اصلی، پردازنده مرکزی و دیسکهای سخت یا حافظههای حالت جامد را امکانپذیر میکنند. در این سازوکار نرمافزار مجازیساز مسئولیت مدیریت و تقسیم درست منابع سرور فیزیکی را بر عهده دارد، بهطوری که سرورهای مجازی بهشکل یکسانی از منابع استفاده کنند. بر مبنای این تعریف مشاهده میکنیم یک سرور فیزیکی توسط نرمافزار مجازیساز تبدیل به سرورهای مجازی مستقل از یکدیگر میشود که هر کدام از سرورهای مجازی منابع و سیستمعامل خاص خود را دارند و درست مثل این است که یک شرکت در یک لحظه دهها سرور فیزیکی را آماده کرده و در اختیار شرکتهای ثالث قرار داده است.
در زمان انتخاب سرور مجازی باید به چه نکاتی دقت کنیم؟
سرورهای مجازی به دلیل مزایای قابل توجهی که ارایه میکنند مورد توجه شرکتها قرار گرفتهاند. از مهمترین مزایای سرورهای مجازی باید به موارد زیر اشاره کنیم.:
- بهجای استفاده از یک سیستمعامل و یک برنامه روی هر سرور، میتوانید لایهای نرمافزاری بهنام هایپروایزر (hypervisor) اضافه کنید و روی هر سرور چند سیستمعامل و چند بارکاری نصب کنید.
- سرورهای مجازی هزینهها را به میزان قابل توجهی کاهش میدهند، بهطوری که مصرفکننده دغدغهای از بابت خرید و نگهداری از تجهیزات سرمایشی نخواهد داشت.
- سرورهای مجازی به زیرساختهای پیچیده و خاصی نیاز ندارند و هر زمان کسبوکار رشد پیدا کرد امکان تهیه سرورهای مجازی بیشتر نیز وجود دارد.
- مدیریت سرورهای عادی باید بهشکل دستی توسط یک کارشناس شبکه انجام شود، با اینحال، در مجازیسازی تنها در چند دقیقه میتوانید بار کاری خود را به ماشینهای مجازی انتقال دهید.
- سرورهای مجازی، گسترشپذیر هستند، سرعت و چابکی زیادی دارند، همیشه در دسترس هستند و افزونگی خوبی ارایه میکنند که مانع از دست رفتن همیشگی داده میشود.
بر مبنای تعاریفی که ارایه کردیم، مشاهده میکنیم که سرورهای مجازی قدرتی کمتر از سرورهای فیزیکی ندارند و بنابراین ایده بدی نیست بهجای خرید یک سرور فیزیکی از سرور مجازی استفاده کنید.
سرور مجازی نقش مهمی در کیفیت بارگذاری وبسایت یا پروژههای وبمحور دارد. بنابراین اگر در انتخاب سرور مجازی دقت نکنید، ممکن است، در بلندمدت مجبور شوید هزینههای مختلفی را متحمل شوید. بنابراین قبل از خرید یک سرور مجازی باید هدف را مشخص کنید و بر این اساس سرویسی متناسب با نیازتان خریداری تهیه کنید. از مهمترین نکاتی که باید در انتخاب سرور مجازی به آنها دقت کنید به موارد زیر باید اشاره کرد:
1. موقعیت مکانی سرور
مهمترین پارامتری که باید به آن دقت کنید موقعیت مکانی سرور مجازی است. بهطور معمول شرکتها میتوانند سرورهای مجازی میزبانی شده در ایران یا مراکز داده اروپایی را تهیه کنند. عمدتا سرورهای مجازی ایرانی سرعت دسترسی زیادی در اختیارتان قرار میدهند، زیرا دسترسی بهشکل مستقیم از داخل ایران انجام میشود، اما گاهی اوقات به منابعی نیاز دارید که برخی سرویسدهندههای خارجی با توجه به آدرس آیپی ایران دسترسی به آنها را غیرممکن کردهاند. بهطور مثال، دوست دارید در سرور مجازی خود به بازارهای مالی یا پنلهای بانکی ارزی دسترسی داشته باشید و اتصال با آیپی ایرانی ممکن است باعث مسدود شدن حساب کاربری شود، مشتریانی خارج از ایران دارید، از درگاههای بانکی بینالمللی نظیر پیپال (Paypal) استفاده میکنید. در چنین شرایطی گزینه مطلوب، تهیه سرور مجازی خارجی است. در حالت کلی اگر پروژه شما یک وبسایت تجاری یا فروشگاهی است که کاربران ایرانی به آن مراجعه میکنند، سرعت بارگذاری اولیه برای کاربران ایرانی مهم است یا از درگاههای پرداخت داخلی استفاده میکنید انتخاب سرور مجازی ایرانی باید در اولویت باشد.
2. نوع دیسک سخت سرور مجازی
اگر به عملیات پردازشی سرورها نگاهی کنیم متوجه میشویم که پردازنده مرکزی، حافظه اصلی و دیسکهای سخت نیروی محرکه سرور را شکل میدهند. در سرورها همانند کامپیوترهای شخصی اطلاعات دیسکهای سخت به حافظه اصلی ارسال میشوند، حافظه اصلی وظیفه انتقال اطلاعات از دیسک سخت به پردازنده مرکزی برای پردازش و انتقال اطلاعات پردازش شده توسط پردازنده مرکزی به دیسک سخت را دارد. با توجه به اینکه سرعت انتقال دادهها از حافظه اصلی به پردازنده مرکزی و از پردازنده مرکزی به حافظه اصلی بیشتر از سرعت انتقال اطلاعات از حافظه اصلی به دیسک سخت است، هر چه سرعت عملیات ورودی و خروجی بیشتر باشد، سرعت پردازش بالاتر رفته و سرور با سربارههای کمتری روبرو میشود. امروزه سرورها میتوانند ترکیبی از رسانههای ذخیرهساز مختلف مثل دیسکهای سخت، حافظههای حالت جامد (SSD) و حافظههای NVMe را به کار گیرند.
حافظههای حالت جامد مبتنی بر استاندارد NVMe بالاترین سرعت خروجی/ورودی در هر ثانیه (IOPS) را ارایه میکنند و تاخیر کمتری نسبت به ساتا دارند. در حالت کلی، NVMe توان عملیاتی پر سرعت حداکثر 16 گیگابیت در ثانیه را ارایه میکند. در شرایطی که این حافظهها بالاترین سرعت را ارایه میکنند، بزرگترین عیب آنها قیمت زیادی است که دارند.
پس از حافظههای NVMe، حافظههای حالت جامد قرار دارند که در ابعاد 2.5 اینچی تولید میشوند و سرعت خواندن نوشتن کمتری نسبت به NVMe و بیشتری نسبت به دیسکهای سخت را دارند.
در نهایت دیسکهای سخت قرار دارند که سرعت کمتری نسبت به نمونههای قبلی دارند، اما در مقابل قیمت کمتری دارند و دسترسی به فضای ذخیرهسازی بیشتری را ارایه میکنند. بهطور معمول، سرعت یک حافظه NVMe تا 30 برابر بیشتر از دیسکهای سخت ساتا و 6 برابر سریعتر از حافظههای حالت جامد است.
بهطور معمول، اگر پروژه شما روی سرور مجازی در ارتباط با تراکنشهای زیادی است که روی بانکهای اطلاعاتی انجام میشود، بهطور همزمان بازدیدهای روزانه از سایت زیاد است (فروشگاه آنلاین) یا برای میزبانی وب نیازمند سرور مجازی هستید، بهتر است به فکر تهیه سرورهای مجازی باشید که از حافظههای NVMe استفاده میکنند.
اگر برای پشتیبانگیری از فایلها و میزبانی فایلها نیازمند سرور هستید یا برای دسترسی به برخی خدمات اینترنت قصد تهیه سرور مجازی را دارید، سرورهای مجازی مبتنی بر دیسکهای سخت ساتا یا حافظههای حالت جامد گزینههای مناسبی هستند.
در سرورهای مجازی حافظه حالت جامد سرعت دسترسی به دادهها را بهشکل باور نکردنی سریع میکند و باعث میشود پردازش اطلاعات در مدت زمان کوتاهتری انجام شود. رویکرد فوق به پردازنده مرکزی اجازه میدهد زمان بیشتری برای پردازش فرایندها پیدا کند و به درخواستهای بیشتری رسیدگی کند. بهکارگیری حافظههای حالت جامد بیشتر از آنکه برای مصرفکنندگان مزیت داشته باشد، برای شرکت ارایهدهنده خدمات مزیت دارد. در سرورهای مبتنی بر هارددیسک، پردازنده باید صبر کند تا اطلاعات پردازش شوند و در عمل صف طولانی از فرایندها به وجود میآید که باید به نوبت به آنها رسیدگی کند. در بیشتر موارد، کندی و بارگذاری طولانی فرایندها، برنامههای کاربردی و سیستمعامل به دلیل وجود دیسکهای سختی است که سرعت کمتری نسبت به حافظههای حالت جامد دارند.
3. حافظه اصلی و پردازنده مرکزی
معیار مهم دیگری که روی عملکرد و سرعت سرور مجازی تاثیرگذار است، حافظه اصلی است. اگر سروری که قصد استفاده از آنرا دارید حافظه کافی ندارد و پردازنده مرکزی قدرتمندی نداشته باشد، سیستمعامل با صفی از پردازشها روبرو میشود که بارکاری زیادی به سرور وارد میکند و در نهایت پروژهای که قصد راهاندازی آن با سرور مجازی را دارید با کندی سرعت روبرو میشود. یکی از نکات مهمی که در زمان انتخاب سرور مجازی باید به آن دقت کنید اختصاصی بودن منابع است. به همین دلیل است که برخی شرکتها ترجیح میدهند از یک سرور اختصاصی برای انجام کارهای تجاری استفاده کنند تا منابع سیستمی کافی در اختیارشان قرار داشته باشد.
بهطور مثال فرض کنید، سرور اختصاصی که قصد استفاده از آنرا دارید، 100 گیگابایت حافظه اصلی و یک پردازنده مرکزی با 20 هسته پردازشی دارد. ارایهدهنده خدمات سرور مجازی با نصب یک نرمافزار مجازیساز مثل ESXI روی این سختافزار اقدام به ساخت سرورهای مجازی کرده است. در این حالت، سرور مجازی، دسترسی به حداکثر 70 درصد منابع حافظه اصلی و پردازنده مرکزی سختافزاری را روی سرور اختصاصی در اختیارتان قرار میدهد. به بیان دقیقتر، به عنوان مصرفکننده به 70 گیگابایت حافظه اصلی و 14 هسته پردازنده مرکزی دسترسی خواهید داشت، زیرا بخشی از توان پردازشی و حافظه توسط نرمافزاری که روی سرور فیزیکی نصب شده استفاده میشود. هزینهای که برای منابع اختصاصی روی سرور مجازی پرداخت میکنید به معنای آن است که باید به شکل اختصاصی به منابع دسترسی داشته باشید و منابع بین سرورهای دیگر بهاشتراک قرار نگیرد، تنها در چنین حالتی است که کیفیت و پایداری سرور مجازی ثابت میماند. با اینحال، کاری که بیشتر ارایهدهندگان سرورهای مجازی انجام میدهند این است که به جای ارایه 7 سرور مجازی با منابع مشخص به هفت درخواستکننده خدمات، در عمل سرورهای مجازی را در اختیار 10 تا 14 مصرفکننده، قرار میدهند، بهطوری که تمامی مشتریان به حافظه اصلی، توان پردازشی و حافظه ذخیرهسازی دسترسی خواهند داشت. حال اگر این مصرفکنندگان بهطور همزمان از منابع استفاده کنند، سرعتی تمام آنها بهشکل جدی افت پیدا میکند.
چرا اشتراک منابع در سرورهای مجازی با معضل روبرو است؟
هنگامی که منابع سرور بهشکل اشتراکی استفاده میشوند، عدم ثبات و پایداری سرور مجازی را به همراه دارند. بهطور مثال، فرض کنید یک سرور مجازی در یک لحظه تمام منابع را مصرف کند و پردازش سنگینی مثل آموزش مدل هوشمند یا پردازش گرافیکی روی آن انجام شود، در همان زمان مشتریان دیگر نیز قصد انجام کاری با سرورهای مجازی خود را داشته باشند، در چنین شرایطی به دلیل عدم وجود منابع کافی سرور با اختلال و افت شدید سرعت و پاسخگویی روبرو میشود که ناپایداری شدیدی را به وجود میآورد.
در بیشتر موارد، شرکتهایی که خدمات سرور مجازی را بهشکل اشتراکی ارایه میکنند برای حل مشکل بنبست (Deadlock)، حداکثر سقف مجاز را مشخص میکنند. فرض کنید، سرور فیزیکی 100 گیگابایت حافظه اصلی و دوازده هسته پردازشی 2.4 گیگاهرتزی دارد، سرویسدهنده از رویکرد نصف، یکدوم یا یکسوم منابع استفاده میکند و شما ممکن است به 50، 25 یا 12 گیگابایت حافظه اصلی و 6، 3 یا 1 هسته مجازی دسترسی پیدا کنید که درست نصف منابع سرور واقعی است. طبیعی است در چنین شرایطی دسترسی به سرعت مطلوب فراهم نخواهد شد و در زمان کار با سرور مجازی، کاهش سرعت در پردازش فرایندها را تجربه میکنید. در حالت کلی، سرورهای مجازی که بهشکل اشتراکی منابعی در اختیار کاربران قرار میدهند، عملکرد ضعیفتری نسبت به سرورهای مجازی اختصاصی دارند که باید در زمان تهیه سرورها به این نکته دقت کنید.
4. درگاه سرور مجازی و آپلینک شبکه
سرور مجازی از طریق یک کارت شبکه مجازی به کارت شبکه اصلی سختافزار دسترسی دارد. کارت شبکه اصلی سرور اختصاصی بین سرورهای مجازی بهشکل اشتراکی استفاده میشود. بنابراین هر چه تعداد سرورهای مجازی زیاد باشند، در پیک مصرف با مشکل کندی یا به عبارت دقیقتر آپلینک کمتر شبکه روبرو میشوید. با اینحال، هرچه پورت آپلینک سختافزار قوی باشد، سرعت اینترنت سرور مجازی نیز بیشتر میشود. بهطور معمول، شرکتهای ارایهدهنده سرورهای مجازی مقدار مشخصی برای سرعت شبکه تعیین میکنند که سرورهای مجازی قادر به استفاده از آنها هستند. این سرعت بر مبنای تعداد سرورهای مجازی و پورت آپلینک سرور سختافزاری محاسبه میشود. یکی از نکات مهمی که باید در زمان تهیه سرور مجازی به آن دقت کنید، تضمین پورت شبکه به ویژه در ارتباط با کاربردهایی نظیر استریمهای ویدیویی یا راهاندازی سایتهای میزبان فایل و بارگذاری و دانلود است.
5. مکانیزمهای امنیتی
با توجه به اینکه، تمامی این فرایندها وبمحور و اینترنتمحور هستند، طبیعی است که امنیت باید خط قرمزتان باشد. در انتخاب و خرید سرور مجازی به این نکته دقت کنید که ارایهدهنده خدمات سرور مجازی از چه مکانیزمهای امنیتی مثل دیوارآتش، مکانیزمهای شناسایی و تشخیص نفوذ در سطح مرکز داده و شبکه اختصاصی استفاده میکند و سرور مجازی کدامیک از این خدمات را ارایه میکند. بهطور مثال، دیوارآتش سختافزاری (UTM)، سرویس مدیریت شدهای است که اجازه میدهد سرورها به یک پورت اختصاصی در یک دیوارآتش مشترک متصل شوند. در این حالت هر کاربر قابلیت مدیریت پورت خود را دارد و این پورتها کاملا ایزوله از هم هستند.
6. سرور مجازی مدیریت شده
هنگامی که قصد تهیه سرور مجازی را دارید، یک سیستمعامل یا یک کنترل پنل نصب شده روی سیستمعامل از طرف شرکت ارایهدهنده سرور مجازی دریافت میکنید. به بیان دقیقتر، سرور مجازی خامی دریافت میکنید که باید کارهایی مثل نصب نرمافزارهای مورد نیاز، مکانیزمهای امنیتی و سایر تنظیمات را خودتان پیکربندی کنید. برای اینکار باید دانش کافی در ارتباط با سیستمعامل و نرمافزارهایی که قصد استفاده از آنها را دارید داشته باشید. با توجه به اینکه برخی شرکتها در این زمینه دانش کافی را ندارند، برخی شرکتهای ارایهدهنده سرور مجازی، در قالب خدمات مدیریت سرور قراردادی با مشتری منعقد میکنند تا اگر سرور با مشکل روبرو شد یا تغییراتی نیاز بود، کارشناسان فنی شرکت به آنها کمک کنند. بر مبنای این تعریف باید بگوییم سرور مدیریت شده، سرویسی با پشتیبانی خاص است که کمک میکند بدون دانش فنی، وبسایت یا نرمافزار خود را روی سرور و بدون دغدغه راهاندازی کنید. از قابلیتهای مهمی که شرکتهای ارایهدهنده سرور مجازی مدیریت شده ارایه میکنند به موارد زیر باید اشاره کرد:
- خط تماس اختصاصی برای پشتیبانی تلفنی.
- بخش اختصاصی برای تیکت پشتیبانی.
- ارایه حساب کاربری کنترل پایداری سرویس.
- اجرای خطمشی متعادلسازی بار.
- نصب بستههای نرمافزاری دلخواه روی سرور.
- تغییر پورت SSH.
- تغییر پورت دایرکت ادمین.
- بهینهسازی بانکهای اطلاعاتی مثل MYSQL.
- نصب سرور سامانه نام دامنه، SQL Server، FTP Server، Mail Server.
- بهینهسازی آپاچی سرور.
- انتقال هاست به سرور از کنترل پنلهای دیگر.
- پیکربندی سرورهای ویندوزی برای استفاده به عنوان میزبانی دانلود.
- رفع مشکلات نرمافزاری سرور نظیر قطعی ssh.
- نصب دیوارآتش csf و تنظیم آن.
- نصب افزونههای سیپنل مثل cse
- بهینهسازی سیپنل و پیکربندی آن.
- بهینهسازی directadmin و پیکربندی آن.
- نصب و پیکربندی websitepanel برای سرورهای ویندوزی.
- نصب و پیکربندی plesk برای سرورهای ویندوزی
- نصب و کانفیگ mspcontrol برای سرورهای ویندوزی
- 7. خدمات پشتیبانگیری روی سرور مجازی
بهطور معمول، تمامی شرکتهای فعال در زمینه ارایه خدمات وبمحور، ابرمحور و مجازیمحور خدمات پشتیبانگیری را به عنوان یکی از گزینههای مهم در فهرست خدماتی که عرضه میکنند قید میکنند، اما در ارتباط با سرور مجازی شرکتهای عرضهکننده خدمات سرور مجازی انجام عملیات پشتیبانگیری داخل سرور را به مشتری واگذار میکنند و گزینه مطرحی در این زمینه ندارند. با اینحال، ابزارها و راهحلهای ثالثی برای پشتیبانگیری از سرور مجازی در لایه مجازیساز در دسترس مصرفکنندگان قرار دارد تا امکان بازگرداندن شرایط به حالت اولیه را داشته باشند. بنابراین ایده بدی نیست در مورد راهحلهای پشتیبانگیری از شرکت ارایهدهنده خدمات سوال کنید.
8. نظارت بر عملکرد
هرگونه مشکل یا اختلال در عملکرد سرور مجازی باعث بروز مشکلات جدی در اجرای نرمافزارها یا وبسایتهایی میشود که روی سرور میزبانی شدهاند. بر همین اساس بیشتر عرضهکنندگان خدمات سرور مجازی، راهحلهایی برای نظارت بر سرور، سرویسها و پیگیری وضعیت سلامت سرور در دسترس مشتریان قرار میدهند تا هرگونه مشکلی را به سرعت شناسایی و برطرف کنند.
9. خدمات پشتیبانی
از نکات مهمی که در زمان تهیه سرور مجازی باید به آن دقت کنید، پشتیبانی فنی است. در این زمینه باید به مواردی مثل، زمان پاسخگویی به هر درخواست، روشهای ارتباطی با واحد پشتیبانی و بازه زمانی عرضه خدمات دقت کنید. در ادامه باید اطمینان حاصل کنید کارمندان شرکت دانش فنی در این زمینه دارند و بهشکل تمام وقت آماده رفع مشکلات هستند.
10. قیمت
در انتها، قیمت نوع سروری که قصد تهیه آنرا دارید مشخص میکند. با توجه به اینکه شرکتها برای کاهش هزینهها به سراغ سرورهای مجازی میروند، باید هزینه تمام شده استفاده از خدمات تناسبی با عملکردی که انتظار دارید داشته باشند. بنابراین قبل از انتخاب گزینه نهایی، بهتر است، قیمتهای عرضهکنندگان خدمات را مقایسه کنید و گزینهای که کیفیت بهتری دارد و خدماتی مطابق با مواردی که به آنها اشاره شد را عرضه میکند تهیه کنید. به عنوان یک قاعده کلی به این نکته دقت کنید، اگر شرکتی قیمتهایی بالاتر از سایر رقبا پیشنهاد میکند به معنای بهتر بودن نیست و نباید با استناد به این معیار به سراغ شرکتی بروید.
ماهنامه شبکه را از کجا تهیه کنیم؟
ماهنامه شبکه را میتوانید از کتابخانههای عمومی سراسر کشور و نیز از دکههای روزنامهفروشی تهیه نمائید.
ثبت اشتراک نسخه کاغذی ماهنامه شبکه
ثبت اشتراک نسخه آنلاین
کتاب الکترونیک +Network راهنمای شبکهها
- برای دانلود تنها کتاب کامل ترجمه فارسی +Network اینجا کلیک کنید.
کتاب الکترونیک دوره مقدماتی آموزش پایتون
- اگر قصد یادگیری برنامهنویسی را دارید ولی هیچ پیشزمینهای ندارید اینجا کلیک کنید.
نظر شما چیست؟