آیا بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی شانس استخدام را بیشتر می‌کنند؟

بوت‌کمپ‌ برنامه‌نویسی چه مکانی است؟

بوت‌کمپ (Bootcamp) نوعی متفاوت از آموزش است که ریشه در آموزش‌های نظامی دارد؛ در این بوت‌کمپ‌ها نیروهای جوان و کارآمد استخدام می‌شدند و در ادامه به آن‌ها آموزش‌های فشرده نظامی داده می‌شد. به‌مرور زمان که اثربخشی این روش آموزشی به‌اثبات رسید، بوت‌کمپ‌ها به حوزه‌های دیگری مثل فناوری اطلاعات و برنامه‌نویسی وارد شدند. بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی در واقع دوره‌های آموزشی فشرده‌ای هستند که شما را برای ورود به بازار کار آماده می‌کنند. در این دوره آموزشی فشرده شما علاوه بر مسائل تئوری برنامه‌نویسی توسط اساتید مجرب، فرصت کسب تجربه در پروژه‌های واقعی را به‌دست می‌آورید. در بوت‌کمپ‌ها، دانش‌پژوهان درباره مهارت‌های حل مسئله، کار تیمی و برنامه‌نویسی نکاتی را یاد می‌گیرند که در دنیای واقعی باید مدت زمان قابل‌توجهی را صرف یادگیری آن‌ها کنند. در خصوص بوت‌کمپ‌ها باید به چند نکته مهم زیر دقت کنید:

• بوت‌کمپ، با دانشگاه فرق دارد.
• بوت‌کمپ برنامه‌نویسی با کلاس برنامه‌نویسی متفاوت است، زیرا طی یک دوره فشرده، برای ورود به بازار کار آماده می‌شوید.
• هدف از حضور در بوت‌کمپ‌ها، استخدام شدن در شرکت‌هایی است که نیازمند نیروی متخصص هستند.
• در بوت‌کمپ‌ها بیشتر روی مهارت‌های عملی تمرکز می‌شود، زیرا هدف آماده‌سازی افراد برای ورود به بازار کار است.
• برای ورود به بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی نیازی نیست در رشته کامپیوتر تحصیل کرده باشید. اگر فارغ‌التحصیل یک رشته مرتبط با کامپیوتر باشید، زودتر به‌نتیجه می‌رسید، اما در حالت کلی بوت‌کمپ‌ها، هر آن چیزی که برای برنامه‌نویسی به آن نیاز دارید را آموزش می‌دهند.
• در حالت ایده‌آل، هنگامی که بوت‌کمپی به‌پایان می‌رسد، دانش‌پژوه باید توانایی پیدا کردن شغل مرتبط را داشته باشد. البته برخی از بوت‌کمپ‌ها با شرکت‌ها قراردادهایی منعقد می‌کنند که فارغ‌التحصیلان برتر خود را به آن شرکت‌ها معرفی کنند.

نحوه پذیرش و تضمین اشتغال فارغ‌التحصیلان بوت‌کمپ‌ها به چه صورتی است؟

به‌طور معمول، قبل از ثبت‌نام افراد، آموزشگاه‌های فعال در این زمینه با آن‌ها مصاحبه می‌کنند تا میزان علاقه‌مندی افراد را ارزیابی کنند و مهم آن‌که بررسی کنند که آیا فرد استعداد لازم برای یادگیری مفاهیم برنامه‌نویسی را دارد یا خیر. سوالات مصاحبه منحصرا در رابطه با برنامه‌نویسی نیست، زیرا ورود به بوت‌کمپ برنامه‌نویسی، پیش‌نیاز تخصصی ندارد، اما پرسش‌هایی مطرح می‌شود تا استعداد متقاضی در ارتباط با تفکر تحلیلی سنجیده شود. در ادامه بر اساس پاسخ‌هایی که متقاضی می‌دهد، پذیرش شده یا رد می‌شود.

مطلب پیشنهادی

• آشنایی با مشاغل برنامه‌نویسی

اهداف آموزشی بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی چیست؟

به‌طور معمول در بوت‌کمپ‌ها، علاوه بر آموزش مباحث تخصصی برنامه‌نویسی زیر نظر مربیان حرفه‌ای که کاملاً روی مباحث اشراف دارند و در همان جلسات ابتدایی پروژه‌های کاربردی را به داوطلبان ارائه می‌کنند، آموزش مهارت‌های نرم، مثل رزومه‌نویسی و مصاحبه استخدامی، مهارت‌های ارتباطی، کار گروهی و مدیریت زمان به افراد آموزش داده می‌شود. هدف اصلی بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی آموزش مباحث در یک قالب فشرده و ارائه جدیدترین نکاتی است که بازار کار به آن‌ها نیاز دارد. به‌طور مثال، پیشروانی مثل Dev Bootcamp در سانفرانسیسکو و The Iron Yard در گرینویل در کارولینای جنوبی برنامه‌هایی را طراحی کردند که به‌جای چند سال در عرض تنها چند ماه دانشجویان را آماده ورود به بازار کار می‌کنند.

چرا بوت‌کمپ‌ها به یک‌باره مورد توجه قرار گرفتند؟

همان‌گونه که اشاره شد، عامل اصلی موفقیت بوت‌کمپ‌ها انتقال فشرده و سریع اطلاعات موردنیاز بازار کار به داوطلبان است. به‌بیان دیگر، بوت‌کمپ‌ها وقت خود و داوطلبان را بیهوده صرف مباحث تئوری و بعضا قدیمی نمی‌کنند. با توجه به این‌که رقابت شدیدی با یک‌دیگر دارند، سعی می‌کنند نکات مهمی را به افراد آموزش دهند که مورد توجه و نیاز شرکت‌های طراز اول صنایع مختلفی است که قصد استخدام برنامه‌نویسان را دارند. به‌طور مثال، تنها در سال 2019 میلادی بیشتر از 23 هزار دانشجو از مدرسه‌ها و کمپ‌های برنامه‌نویسی در ایالات متحده فارغ‌التحصیل شدند. بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی در روزهای اولیه مورد استقبال قرار گرفتند و در مدت‌زمان کوتاهی بوت‌کمپ‌های زیادی در سراسر آمریکا پدیدار شدند، به‌طوری که امروزه بیشتر از 200 بوت‌کمپ برنامه‌نویسی در ایالات متحده وجود دارد. با این‌حال، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که بدانید در یک مقطع کوتاه در سال 2013 میلادی برخی از بوت‌کمپ‌ها بسته شدند. برخی کارشناسان احتمال دادند دوران طلایی بوت‌کمپ‌ها روبه‌افول نهاده و بوت‌کمپ‌های دیگری تعطیل خواهند شد. به‌طوری که این ذهنیت به‌وجود آمد که بوت‌کمپ‌ها نمی‌توانند به وعده اصلی خود در زمینه آماده کردن برنامه‌نویسان جهت ورود به بازار موفق شوند. با این‌حال، به‌کارگیری راه‌حل‌های نوین آموزشی، تعامل با شرکت‌ها و صنایع به‌منظور شناسایی خلاء‌ها و شکاف‌ها و تمرکز روی آموزش مهارت‌های موردنیاز به داوطلبان باعث شد تا بوت‌کمپ‌ها یک‌بار دیگر مورد توجه جامعه قرار گیرند. به‌همین دلیل است که مشاهده می‌کنید امروزه در بیشتر کشورهای پیشرفته، نوجوانان در سنین پایین قادر به ساخت برنامه‌هایی هستند که تصور می‌شود یک برنامه‌نویس حرفه‌ای آن‌ها را نوشته است.

مزایای بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی چیست؟

اجازه دهید به بررسی این موضوع بپردازیم که چه چیزی باعث جذب دانشجوها و متقاضیان کار به ثبت‌نام و شرکت در بوت‌کمپ‌ها می‌شود. شری اسپیکمن، مدیر اجرایی موسسه CIRR می‌گوید: «تقریبا رشته‌های علوم کامپیوتر در سطوح متوسطه، کارشناسی و کارشناسی ارشد با کمبودهایی روبرو هستند. با این‌که شاهد تغییر در سرفصل‌های این حوزه‌ها هستیم، اما پیشرفت‌های دنیای فناوری به‌اندازه‌ای سریع است که زمان و وقت کافی برای هماهنگ‌سازی دروس دانشگاهی با این تحولات وجود ندارد. در نتیجه فارغ‌التحصیلان با شکاف مهارتی که بازار کار به آن نیاز دارد روبرو هستند».

CIRR سازمانی است که اعضای آن‌را مدارس برنامه‌نویسی تشکیل می‌دهند و گزارشی در ارتباط با فارغ‌التحصیلان خود در اختیار این موسسه قرار می‌دهند. اسپیکمن می‌گوید: «مدارس برنامه‌نویسی تنها زمانی موفق هستند که دانش‌آموزی بتواند با ورود به این مدارس یاد بگیرد که چگونه کدنویسی کند. بدون درنظر گرفتن این مسئله که اصلا قبل از ورود به این مدارس، سابقه برنامه‌نویسی داشته است یا خیر».

همانند هر مجموعه آموزشی، بوت‌کمپ‌ها مزایا و معایب خاص خود را دارند. از مزایای مهم آن‌ها به موارد زیر باید اشاره کرد:

• دسترس‌پذیری : برای حضور در بوت‌کمپ نیازی به انجام کار خاصی نیست. جالب آن‌که برخی بوت‌کمپ‌ها دوره‌های آموزشی را به شیوه آنلاین برگزار می‌کنند تا علاقه‌مندان مجبور نباشند در محل موسسه حاضر شوند. مزیتی که روش فوق دارد این است که شما می‌توانید در شهر خود زندگی کنید و در بوت‌کمپ‌های برگزار شده توسط موسساتی که در شهرهای دیگر قرار دارند شرکت کنید. علاوه بر این، هزینه شرکت در بوت‌کمپ‌ها به‌مراتب کمتر از هزینه یک دوره چهار ساله دانشگاهی است.
• انعطاف‌پذیری: در مقایسه با مدت زمانی که صرف حضور در کلاس‌های دانشگاهی می‌کنید و تقریبا بخش قابل‌توجهی از وقت خود را در کلاس درس هستید، به‌طور میانگین در بوت‌کمپ‌ها در هر جلسه سه ساعت در کلاس هستید و مهم‌تر آن‌که تنها سه روز در هفته حضور فیزیکی یا آنلاین در کلاس‌ها دارید. به‌طور معمول، بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی در بیشترین حالت ۳۰۰ ساعته هستند، هرچند برخی دیگر از آن‌ها مدت زمان کمتری دارند.
• مهارت‌های عملی: بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی روی مهارت‌های عملی که برای محیط‌های کار نیاز است متمرکز هستند، اما مدارک علوم کامپیوتر روی ایده‌ها و فرضیه‌ها تأکید زیادی دارند و متاسفانه برخی از سرفصل‌های رشته کامپیوتر تاریخ مصرف‌شان سپری شده است.

معایب بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی چیست؟

بوت‌کمپ‌ها با وجود مزایای خوبی که دارند، معایبی نیز دارند. از مهم‌ترین معایب بوت‌کمپ‌ها به موارد زیر باید اشاره کرد:

• عدم وجود مکانیزم اعتبارسنجی دقیق: از نظر اعتبار مدرک، بوت‌کمپ‌ها به اندازه دانشگاه‌ها و مراکز علمی و آموزشی شناخته شده نیستند. برخی از آن‌ها مدارک موردتایید موسسات قانونی را ارائه می‌کنند، اما بازهم اعتبار مدارک آن‌ها کمتر از مدارک دانشگاهی است.
• عمق کمتر: همان‌گونه که اشاره شد، بوت‌کمپ‌ها کاملا کوتاه و فشرده هستند، بنابراین گاهی‌اوقات مسائل را به‌شکل موشکافانه بررسی نمی‌کنند. در نقطه مقابل، شما در یک بازه چهار ساله، زمان کافی برای تحقیق در حوزه‌های مختلف علوم کامپیوتر دارید.
• تطبیق‌‌پذیری کمتر: به‌طور معمول، بوت‌کمپ‌ها تنها روی یکی از حوزه‌های علوم کامپیوتر مثل توسعه وب متمرکز هستند، اما مدارک دانشگاهی، به‌ویژه در مقاطع ارشد به دانشجویان اجازه می‌دهند بر مبنای سلیقه و شناختی که از بازار کار دارند روی یک حوزه تخصصی ادامه تحصیل دهند.

هزینه بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی چقدر است؟

همان‌گونه که اشاره کردیم، دسترس‌پذیری یکی از خصایص خوب بوت‌کمپ‌های برنامه‌‌نویسی است، با این‌حال، مسئله مهمی که وجود دارد، هزینه حضور در برخی از موسسات است که واقعا گران است. موسسه BestColleges پژوهشی انجام داده که نشان می‌دهد، هزینه یک بوت‌کمپ می‌تواند از هزار و سیصد دلار تا 30 هزار دلار متغیر باشد. متوسط شهریه یک بوت‌کمپ در سال 2020 برابر با 13 هزار و 579 دلار بود. برخی برنامه‌های غیرانتفاعی، مانند آکادمی Ada Development، مدل شهریه رایگان را بر اساس کمک‌های مالی و شرکت‌هایی که با آن‌ها همکاری دارند ارائه می‌کنند. در ایران نیز، موسسات در قالب اقساط به داوطلبان اجازه می‌دهند در سه قسط هزینه را پرداخت کنند. در حالت کلی، هزینه پرداختی بازهم کمتر از حضور در دانشگاه‌های آزاد است.

آیا بوت‌کمپ برنامه‌نویسی می‌تواند زمینه‌ساز اشتغال شود؟

دسترس‌پذیری و هزینه کمتر تنها عواملی نیستند که باعث جذب علاقه‌مندان به حضور در بوت‌کمپ‌ها می‌شوند. بسیاری از دانشجویان نگران این مسئله هستند که آیا با حضور در بوت‌کمپ‌ها می‌توانند شغلی با درآمد بالا در حوزه فناوری پیدا کنند؟ طبق تحقیقات انجام شده توسط CIRR، به‌طور میانگین دانشجویانی که موفق شده‌اند بعد از 180 روز از زمان پایان دوره بوت‌کمپ شغلی در حوزه مرتبط پیدا کنند 78 درصد بوده است. این اطلاعات از 29 بوت‌کمپ برنامه‌نویسی در فاصله زمانی بین جولای تا دسامبر 2020 به‌دست آمد. از نظر میزان حقوق دریافتی نیز متوسط حقوق دریافتی فارغ‌التحصیلان بوت‌کمپ‌ها در سال 2020 از 55 هزار دلار تا حداکثر 117 هزار و 500 دلار متغیر بوده است. این آمار نشان می‌دهد برای شرکت‌ها اهمیتی ندارد شما فارغ‌التحصیل دانشگاه یا بوت‌کمپ باشید. موضوع مهم برای آن‌ها مهارت‌هایی است که باید داشته باشید.

کارفرماها چه تصوری از بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی دارند؟

فراتر از اعداد، تصور کارفرماها عامل مهم و بزرگی در ارزیابی ارزش بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی است. به‌طور مثال، شرکت‌هایی مانند مایکروسافت، شاهد یک روند روبه‌رشد استخدام متقاضیانی هستند که مدرک خود را از بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی دریافت کرده‌اند.

• دَن ایوب، مدیر بخش آموزش مایکروسافت می‌گوید: «با توجه به این‌که تعداد بوت‌کمپ‌ها و منابع غیرمرسوم یادگیری و آموزش افزایش پیدا کرده‌اند، شاهد روند رو به‌رشد کارجویانی هستیم که در فرم تقاضای خود به این تجارب اشاره می‌کنند».
• ایوب در مصاحبه با BestColleges درباره تصور و نوع نگاه مدیران استخدامی به بوت‌کمپ‌ها در مقایسه با سیستم‌های آموزشی سنتی می‌گوید: «برای آن گروه از افرادی که علاقه‌مند به برنامه‌نویسی هستند، بوت‌کمپ یک راه عالی برای کسب دانش بدون صرف وقت و منابعی اضافی است».
• وقتی از او سوال شد که چگونه می‌توان کیفیت بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی را ارزیابی کرد، او گفت: «پیشنهاد می‌کنم به سراغ بوت‌کمپ‌هایی که در شهرتان قرار دارد، بروید و بررسی کنید آیا قبل از این‌که بتوانید ثبت‌نام کنید، این شانس را دارید از نزدیک یکی از کلاس‌های آن‌ها را مشاهده کنید، با افرادی صحبت کنید که یک دوره را به‌پایان رسانده‌اند یا امتیازات و نقد کاربران را در فضای آنلاین بررسی کنید».

در تحقیقی که سال 2017 توسط سایت کاریابی Indeed انجام شد، نشان داد که کارفرمایان نظر مثبتی نسبت به بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی دارند. سئوالاتی که از آن‌ها پرسیده شد بر این محور بود که آیا فارغ‌التحصیلان این کلاس‌ها به اندازه افرادی که مدارک دانشگاهی در زمینه علوم کامپیوتر دارند آماده پذیرش و انجام کارهای حیاتی و حساس فناوری هستند یا خیر. پاسخ 72 درصد از کارفرمایان مثبت بود. در حالی‌که بسیاری از کارفرمایان نظر مساعدی به بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی دارند، با این حال، 98 درصد معتقدند که باید ارزیابی دقیق‌تری انجام شود.

آیا بوت‌کمپ برنامه‌نویسی ارزش سرمایه‌گذاری دارد؟

بستگی دارد. دانشگاه‌ها انتخاب ایده‌آلی برای همه نیستند، به‌ویژه آن گروه از دانش‌آموزانی که علاقه ندارند چهار سال از وقت خود را صرف یک دوره چهار ساله کنند و ترجیح می‌دهند به‌سرعت به بازار کار وارد شوند. علاوه بر این، بوت‌کمپ‌های برنامه‌نویسی برای آن گروه از افرادی است که می‌خواهند اطلاعات مفید درباره حوزه‌های مختلف کسب کنند یا مهارت‌های خود را ارتقاء دهند.

با این‌حال، بوت‌کمپ‌ها نمی‌توانند همانند دانشگاه همه مباحث را با جزئیات بررسی کنند و به‌ همین دلیل، برخی شرکت‌ها فکر می‌کنند این حوزه به نظارت بیشتری نیاز دارد. بنابراین، مقایسه یک بوت‌کمپ برنامه‌نویسی با دوره چهار ساله دانشگاهی چندان جالب نیست. هر دو روی موضوعات واحد، اما به شیوه‌های مختلف متمرکز هستند و هدف آماده‌سازی افراد برای ورود به بازار اشتغال است. ثبت‌نام در دوره‌های بوت‌کمپ برنامه‌نویسی انتخابی درست است که مسیر زندگی افراد را تغییر می‌دهد. توصیه ما این است که ابتدا تحقیق کنید، سپس اصول برنامه‌نویسی را یاد بگیرید و در آخر در دوره برنامه‌نویسی موردعلاقه خود شرکت کنید.