مدیریت و حاکمیت هویت چیست و چرا سازمان‌ها به آن نیاز دارند؟

مدیریت و حاکمیت هویت چیست؟

مدیریت و حاکمیت هویت، یک رویکرد استراتژیک برای مدیریت و کنترل هویت‌ها، دسترسی‌ها و سیاست‌های امنیتی در سازمان‌ها است. هدف اصلی IGA، اطمینان حاصل کردن از این موضوع است که دسترسی‌ها به منابع اطلاعاتی، سیستم‌ها و برنامه‌ها، بر اساس سطح دسترسی مجاز و نیازهای کاربران تعیین می‌شود. IGA بر سه رکن کلیدی زیر تاکید زیادی دارد: 

• مدیریت هویت (Identity Management): این مفهوم به ایجاد، مدیریت و حفاظت از هویت کاربران در سازمان اشاره دارد. این فرآیند شامل ثبت‌نام کاربران، اختصاص شناسه‌های منحصربه‌فرد، تعیین نقش‌ها و مجوزها، مدیریت رمز عبور و سیاست‌های امنیتی مربوط به هویت کاربران است.
• مدیریت دسترسی (Access Management): این ویژگی مربوط به تعیین و کنترل دسترسی کاربران به منابع سازمانی است که شامل اعمال سیاست‌ها و مجوزهای دسترسی، مدیریت چرخه حیات دسترسی (از ساخت تا حذف حساب‌های کاربری) و اجرای سیاست‌ها و محدودیت‌های امنیتی است.
• حاکمیت (Governance): این رویکرد به مدیریت کنترل‌ها، رویه‌ها و فرآیندهای مدیریت هویت و دسترسی مرتبط است. هدف اصلی حاکمیت، اطمینان حاصل کردن از این موضوع است که سیستم‌ها و فرآیندهای مدیریت هویت و دسترسی، با قوانین و مقررات سازگاری دارند و استانداردهای امنیتی را رعایت می‌کنند. 

با استفاده از معماری IGA، سازمان‌ها قادر به انجام کارهای زیر خواهند بود: 

•    هویت کاربران را به‌شکل موثری مدیریت کنند و اجازه ندهند هویت‌های تکراری یا ناشناس ساخته شوند. 
•    سیاست‌ها و مجوزهای دسترسی را به‌صورت متمرکز تعیین و کنترل کنند.
•    دسترسی‌ها را بر اساس نیازها و شرح وظایف تعیین کنند.
•    ریسک‌های امنیتی را کاهش دهند و از زیرساخت‌ها در برابر تهدیدات داخلی و خارجی محافظت کنند.
•    حصول اطمینان از پایبندی به قوانین، مقررات و استانداردهای مرتبط با حفظ امنیت و حریم خصوصی. 

مدیریت و حاکمیت هویت به دنبال چیست؟

مدیریت و حاکمیت هویت، برنامه راهبردی امنیتی قدرتمندی با هدف تضمین دسترسی درست به منابع و رعایت خط‌مشی‌های امنیتی است. هدف اصلی IGA تضمین این مسئله است که دسترسی‌ها به منابع سازمانی، سیستم‌ها و برنامه‌ها، بر اساس نقش‌ها و شرح وظایف است. این خط‌مشی حاکمیتی به دنبال دستیابی به اهداف زیر است: 

• امنیت بالا: هدف اصلی IGA، ایجاد و حفظ امنیت سازمان است. با استفاده از IGA، سازمان قادر است به‌طور موثری دسترسی کاربران را مدیریت کند، مجوزهای دسترسی را به‌دقت تعیین کند و از دسترسی غیرمجاز جلوگیری کند. رویکرد فوق باعث کاهش خطرات امنیتی ناشی از دسترسی غیرمجاز، سوءاستفاده و نقض امنیت می‌شود.
• تطابق با مقررات و استانداردها: با تعیین مجوزهای دسترسی مبتنی بر سیاست‌ها و قوانین، سازمان قادر است به‌شکل موثرتری خود را با مقررات و استانداردها هماهنگ کند و به نیازمندی‌های امنیتی مثل GDPR، HIPAA و SOX پاسخ دهد. 
• بهینه‌سازی فرآیندها: IGA به سازمان امکان می‌دهد فرآیندهای مدیریت هویت و دسترسی را بهبود داده و بهینه‌سازی کند. با استفاده از روال‌های خودکار و قوانین تعریف‌شده، ایجاد و حذف هویت‌ها، اعمال تغییر در حقوق دسترسی و تایید هویت می‌توانند به‌شکل خودکار و با سرعت بالا انجام شوند که منجر به کاهش هزینه‌ها، افزایش بهره‌وری و کاهش خطاها می‌شود.
• داشبورد و گزارش‌دهی: IGA امکان مانیتورینگ و گزارش‌دهی جامع را در اختیار سازمان قرار می‌دهد. این ابزارها به مدیران و مسئولان امنیت سازمان کمک می‌کنند تا فعالیت‌ها و رخدادهای مرتبط با هویت و دسترسی را زیر نظر بگیرند، الگوهای غیرمعمول را شناسایی کنند و مشکلات امنیتی را به‌شکل سریع تشخیص داده و برطرف کنند.

مدیریت و حاکمیت هویت چه مزایایی در اختیار سازمان‌ها قرار می‌دهد؟ 

IGA یک ابزار مهم برای اطمینان از امنیت سازمان است. با استفاده از IGA، سازمان‌ها می‌توانند خطرات مربوط به هویت را کاهش دهند و از دسترسی غیرمجاز به منابع جلوگیری کنند. علاوه بر این، IGA می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند با رعایت مقررات کشوری یا بین‌المللی با جریمه‌های سنگین روبه‌رو نشوند. 

قبل از آن‌که مزایای IGA برای سازمان‌ها را مورد بررسی قرار دهیم، اجازه دهید مجموعه‌  فعالیت‌هایی را که برای اطمینان از امنیت هویت مورد استفاده قرار می‌گیرند بررسی کنیم. این فعالیت‌ها به‌شرح زیر هستند:

•     ‌شناسایی و مدیریت هویت‌ها: این فرآیند شامل شناسایی تمام هویت‌هایی است که به سیستم‌ها و منابع سازمان دسترسی دارند و همچنین مدیریت دسترسی این هویت‌ها به منابع.
•    کنترل دسترسی: این فرآیند شامل اعمال سیاست‌های دسترسی به منابع برای اطمینان از این موضوع است که افراد فقط به منابعی که نیاز دارند دسترسی دارند.
•    نظارت بر هویت: این فرآیند شامل نظارت بر فعالیت‌های هویت (کارهای انجام‌شده توسط کاربر) برای شناسایی فعالیت‌های مشکوک است.
•    پاسخ به حوادث: این فرآیند شامل پاسخ به حوادث مثل دسترسی غیرمجاز یا سوء‌استفاده از هویت است.

IGA یک چارچوب پیچیده است که نیاز به درک عمیقی از امنیت و هویت دارد. با این حال، IGA ابزار ارزشمندی است که می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا امنیت خود را بهبود بخشند و الزامات مقرراتی را برآورده کنند. اکنون، اجازه دهید برخی از مزایای استفاده از IGA را مورد بررسی قرار دهیم. 

•      کاهش خطرات مربوط به هویت: IGA می‌تواند خطرات مربوط به هویت مانند دسترسی غیرمجاز، سوء‌استفاده از هویت و حملات فیشینگ را کاهش دهد.
•      بهبود مدیریت هزینه‌ها: IGA می‌تواند به سازمان‌ها کمک کند تا هزینه‌های مربوط به امنیت را کاهش دهند.
•      بهبود تجربه کاربر: IGA می‌تواند تجربه کاربری را با بهبود فرآیندهای مدیریت هویت و دسترسی بهبود ببخشد.

چرا سازمان‌ها از IGA استفاده می‌کنند؟

مدیریت و حاکمیت هویت با هدف افزایش سطح ایمنی فعالیت‌های بنیادین در حوزه امنیت و مقابله با تهدیدات رایج هکری که ابزارهای دقیقی برای مقابله با آن‌ها وجود ندارد، مثل فیشینگ، مورد استفاده قرار می‌گیرد. موارد استفاده‌ اصلی IGA به‌شرح زیر است:

•  مدیریت دسترسی: IGA به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا دسترسی کاربران به منابع سازمانی را به‌طور متمرکز و کنترل‌شده مدیریت کنند. این موضوع شامل تعیین سطح دسترسی و مجوزها برای کاربران، اجرای سیاست‌های دسترسی و اعمال محدودیت‌ها در دسترسی کاربران به اطلاعات و منابع سازمانی است.
• امنیت و کاهش ریسک: با استفاده از IGA، سازمان‌ها می‌توانند ریسک‌های امنیتی را کاهش داده و به مقابله با تهدیدات داخلی و خارجی بپردازند. IGA اجازه می‌دهد تا سیاست‌ها و محدودیت‌های امنیتی دقیقی را تعیین کرد و همچنین مانع از آن می‌شود تا حساب‌های کاربری بلاتکلیف در شبکه سازمانی وجود داشته باشند. 
• پایبندی به قوانین و مقررات: IGA به سازمان‌ها کمک می‌کند استراتژی‌های سازمانی را با قوانین سخت‌گیرانه در مورد حفظ حریم خصوصی مثل GDPR در اتحادیه اروپا، استانداردهای امنیتی (مانند ISO 27001) و قوانین مربوط به صنایع خاص هماهنگ کنند.

مولفه‌های معماری IGA

معماری IGA شامل مولفه‌های مختلفی است که از مهم‌ترین آن‌ها به موارد زیر باید اشاره کرد: 

• مدیریت هویت (Identity Management): این مولفه به مدیریت هویت کاربران در سیستم می‌پردازد که شامل ایجاد، مدیریت و حذف هویت‌های کاربران، شناسه‌های منحصربه‌فرد، مشخصات کاربران و اطلاعات شناسایی است.
• مدیریت دسترسی (Access Management): این مولفه به مدیریت دسترسی کاربران به منابع سازمانی می‌پردازد که شامل تعیین سطح دسترسی کاربران به سیستم‌ها، برنامه‌ها و منابع مختلف، نقش‌ها، مجوزها، سیاست‌های دسترسی و محدودیت‌های امنیتی است.
• مدیریت نقش (Role Management): این مولفه به تعریف و مدیریت نقش‌ها در سیستم می‌پردازد. نقش‌ها مجموعه‌ای از دسترسی‌ها و مجوزهای را که یک کاربر می‌تواند داشته باشد تعریف می‌کنند. مدیریت نقش شامل تعریف نقش‌ها، اختصاص نقش‌ها به کاربران و مدیریت ارتباطات نقش‌ها با منابع است.
• مدیریت خودکار جریان‌های کاری (Automated Workflow Management): این مولفه به ایجاد و مدیریت خودکار روال‌ها و فرآیندهای مرتبط با مدیریت هویت و دسترسی می‌پردازد و شامل ایجاد روال‌های تایید هویت، روال‌های ایجاد و حذف هویت و سایر فرآیندهای مدیریت هویت و دسترسی است.
• گزارش‌دهی و تحلیل (Reporting and Analytics): این مولفه به تولید گزارش‌های مرتبط با مدیریت هویت و دسترسی و ارائه آمار و تحلیل‌های مربوط به آن می‌پردازد و شامل گزارش‌های دسترسی کاربران، تغییرات هویت، فعالیت‌های غیرمعمول و سایر اطلاعات مرتبط است.

گردش کار پیاده‌سازی سیستم‌های IGA

پیاده‌سازی یک سیستم مدیریت و حاکمیت هویت شامل مراحل زیر است:

• تحلیل نیازها: در مرحله تحلیل نیاز‌ها، نیازهای سازمان در حوزه مدیریت هویت و دسترسی تحلیل می‌شوند که شامل شناسایی موارد استفاده، الزامات امنیتی، قوانین و مقررات قابل اجرا و سیاست‌های سازمان است. این تحلیل کمک می‌کند تا نیازهای دقیق سازمان مشخص شوند و یک استراتژی دقیق پیاده‌سازی مشخص شود.
• طراحی سیستم: در این مرحله، ساختار و طراحی سیستم IGA بر اساس نیازها و استراتژی مشخص‌شده تعیین می‌شود که شامل تعریف فرآیندها، نقش‌ها، مجوزها و سیاست‌های دسترسی است. همچنین، تعیین فناوری‌های مورد استفاده برای پیاده‌سازی سیستم نیز در این مرحله انجام می‌شود.
• پیاده‌سازی و تنظیمات: پس از طراحی، سیستم IGA به‌شکل عملی پیاده‌سازی می‌شود که شامل نصب و پیکربندی نرم‌افزارهای مورد نیاز برای سیستم IGA است. همچنین، اطمینان حاصل می‌شود که سیستم با سیاست‌ها و قوانین سازمان سازگاری دارد و به‌درستی کار می‌کند.
• اطلاعات‌دهی و انتقال داده‌ها: در این مرحله، اطلاعات مربوط به هویت‌ها، نقش‌ها، مجوزها و سیاست‌ها به سیستم IGA منتقل می‌شوند. این فرآیند ممکن است شامل انتقال اطلاعات از سیستم‌های قبلی، وارد کردن داده‌ها به سیستم جدید و تطبیق داده‌ها با ساختار جدید باشد.
• آزمون و ارزیابی: در این مرحله، سیستم IGA باید آزمایش و ارزیابی شود تا از عملکرد صحیح آن اطمینان حاصل شود. این موضوع شامل آزمون عملکرد، آزمون امنیتی و ارزیابی سیستم است. همچنین، در این مرحله می‌توان مشکلات موجود را شناسایی و رفع کرد.
• آموزش و آشنایی با سیستم: پس از ارزیابی، کاربران و مدیران سازمان باید با سیستم IGA آشنا شوند و به آن‌ها آموزش لازم داده شود. فرآیند فوق شامل آموزش کاربران در استفاده از سیستم، آشنایی با فرآیندها و قوانین مربوطه و ارائه راهنماها و منابع آموزشی است.
• نگه‌داری و بهبود: سیستم IGA باید به‌طور مداوم نگه‌داری شده، بهبود یافته و با نیازهای سازمان همسو شود. برای دستیابی به چنین هدفی، کارشناسان امنیت باید روی مبحث مانیتورینگ و رصد عملکرد سیستم، رفع خطاها و مشکلات، اعمال بهبودها و ارتقای نسخه‌های جدید نرم‌افزارها متمرکز شوند. 

در طول این مراحل، همکاری و هماهنگی بین تیم‌های مختلف، ارتباط با ذی‌نفعان سازمان، مدیریت تغییرات و استراتژی کلی پیاده‌سازی اهمیت زیای دارد. مهم است بدانید که گردش کار پیاده‌سازی IGA بستگی به نیازها و محیط سازمان دارد و ممکن است در هر سازمانی متفاوت باشد. 

نکاتی که باید هنگام انتخاب یا معرفی IGA در یک سازمان به آن‌ها دقت کنید

معرفی سیستم مدیریت و حاکمیت هویت در یک سازمان ممکن است بر اساس مجموعه‌ای از معیارها و فاکتورهای خاص صورت بگیرد. معیارهای کلیدی که برای انتخاب یک معماری درست  IGA باید به آن‌ها دقت کنید به‌شرح زیر است:

• نیازهای سازمان: برای معرفی IGA به مدیران ارشد یا هئیت مدیره ابتدا باید نیازهای سازمان را مورد بررسی قرار دهید که شامل الزامات قانونی، استانداردها و مقررات، موارد استفاده، ریسک‌های امنیتی و سایر نیازهای سازمان است. تحلیل دقیق این نیازها، بهترین راهنما برای انتخاب و معرفی IGA خواهد بود.
• اندازه سازمان: اندازه سازمان نقش مهمی در معرفی IGA دارد. سازمان‌های بزرگ با تعداد کاربران و منابع زیاد، نیاز به سیستم IGA پیچیده‌تری دارند تا بتوانند مدیریت هویت و دسترسی را به‌طور کامل و دقیق پیاده‌سازی کنند. در مقابل، سازمان‌های کوچک‌تر ممکن است از سیستم IGA ساده‌تری استفاده کنند. 
• پیچیدگی سازمانی: سازمان‌هایی با ساختار پیچیده و سلسله‌مراتب، نیاز به سیستم IGA پیچیده‌تری دارند. به بیان دقیق‌تر، به سلسله‌مراتب نقش‌ها و مجوزها، فرآیندهای پویای مدیریت حساب‌های کاربری و کنترل‌های دسترسی نیاز دارند. 
• نوع صنعت و حوزه فعالیت: نوع صنعت و حوزه فعالیت سازمان بر انتخاب معماری درست تاثیرگذار است. برخی صنایع مانند بانک‌داری، بهداشت و درمان، حمل و نقل و سازمان‌های دولتی دارای الزامات قانونی و استانداردهای امنیتی سختگیرانه‌تری هستند. در این حالت، سیستم IGA باید این الزامات را پشتیبانی کند و قابلیت اجرای آن‌ها را داشته باشد.
• راهبرد و استراتژی سازمان: راهبرد و استراتژی سازمان، نقش مهمی در معرفی IGA دارد. اگر سازمان تمرکز خود را بر توسعه وابستگی به سیستم‌های ابری تعیین کرده باشد، معرفی سیستم مدیریت و حاکمیت هویت در سازمان باید بر اساس مجموعه‌ای از معیارها و فاکتورهای ابرمحور انجام شود.