هفت اشتباه بزرگ که موجب سقوط یاهو شدند!

روند تدریجی و البته بسیار آهسته افول یاهو البته شاید برای بسیاری دردناک و البته تعجب آور باشد اما این روند نیاز به مسکنی دارد تا بتواند هر چند موقتی راهی جدید را پیش پای این غول دنیای فناوری قرار دهد. شاید یکی از مواردی که بر این روند توانست صحه بگذارد در پیش گرفتن روندی بود که صاحبان این شرکت آن را به کار گرفتند که ناشی از برداشت‌های شخصی آنان از فضای کسب و کار آنلاین بود.

مطلب پیشنهادی: یاهو مسنجر مثل وایبر و واتس‌اپ شد + لینک دانلود نسخه جدید

همه می‌دانیم که یاهو یک موتور جستجو، محلی برای قرار دادن تصاویر و در نهایت شبکه‌ای اجتماعی است که بسیار از کاربران هنوز هم به صورت روزانه از آن استفاده می‌کنند. اما در دنیای واقعی این‌های مواردی نیستند که برای کاربر امروز چندان جذابیتی داشته باشند. در حال حاضر در نظر بسیاری از کاربران یاهو تنها یک سایت خبری است که با نام Yahoo News فعالیت می‌کند و البته دارای امکان پست الکترونیک است که با عنوان Yahoo Mail فعالیت می‌کند. به نظر می‌رسد این عوامل شاید به خاطر دو مسئله عمده بروز کرده است، فقدان چشم انداز و عدم توسعه مناسب. در ادامه به بررسی راهبردی‌تر این موارد خواهیم پرداخت تا بدانیم چه بر سر این غول بزرگ آمد تا به این حال روز در بیاید.

یاهو دو بار می‌توانست گوگل را بخرد

در سال 1997 یاهو می‌توانست تنها با پرداخت مبلغ یک میلیون دلار گوگل را بخرد، اما این کار را نکرد. بر اساس آنچه در کتاب داستان گوگل نوشته شده می‌خوانید یاهو نمی‌خواست ترافیک مستقیم به وب‌سایت خود را از دست بدهد. در این کتاب می‌خوانیم:

«در واقع یاهو به این دلیل پیشنهاد خریدن گوگل را رد کرد چرا که شرکت دوست داشت تا کاربران رایانه زمان بیشتری را در yahoo.com بگذرانند. گوگل به نحوی طراحی شده بود تا بتواند به مردم سریع‌ترین پاسخ جستجو را بدهد و به سرعت آن‌ها را به وب‌سایت مورد نظر خود هدایت کند. یاهو اما در مقابل علاوه بر آن که به‌گونه‌ای طراحی شده بود تا پاسخ جستجوها را برگرداند اما تمایل گردانندگان این وب‌سایت این بود که کاربران در این وب‌سایت باقی بمانند و از بخش‌های دیگر آن نظیر خرید اینترنتی، مشاهده تبلیغات، بازدید از ایمیل‌ها و انجام بازی استفاده کنند و در نهایت پول بیشتری را در یاهو خرج کنند.»

اما به سرعت و بعد از پنج سال یاهو مجدد پیشنهاد جدیدی برای خرید گوگل دریافت کرد. باید گفت که شانس جدید برای خرید گوگل به این شرکت روی آورد. این بار یاهو از فناوری‌های گوگل برای ارتقاء موتور جستجوی خود استفاده کرده بود. البته در آن زمان مدیرعامل وقت یاهو یعنی تری سمل سعی کرد تا گوگل را به قیمت 3 میلیون دلار خریداری کند گرچه در آن زمان مشاوران وی به او گفته بودند که گوگل حتی تا 5 میلیون دلار هم ارزش دارد.

اما اگر به آن زمان برگردیم و به مقالات منتشر شده در مجله وایرد در سال 2007 نگاهی بیندازیم، می‌بینیم که البته در آن زمان سمل نتوانسته است که تصمیم قاطعی در خصوص ارزش این شرکت بگیرد و آن را بخرد که البته خود وی نیز بعدها از این داستان متأسف شده است. در واقع یاهو تعدادی فرایند اکتساب شرکتی را که می‌دانست تأثیر جدی بر موفقیت یا عدم موفقیت آن داشته باشد را از دست داده است.

یکه‌تازی فیس‌بوک

جریان فیس‌بوک خود به یک مقاله جداگانه نیاز دارد اما باید گفت که پیشنهاد خرید فیس‌بوک حدود 11 بار مطرح شده است نه تنها از سوی یاهو که از سوی گوگل، ویاکام و صد البته یاهو. یاهو توانسته بود در سال 2006 سرمایه‌گذاران فیس‌بوک را به فروش این شرکت تشویق کند اما یک اتفاق جلوی این معامله را گرفت و آن هم حضور فیس‌بوک در بازار سهام بود. مسئله‌ای که به ناگاه ارزش شرکت را از یک میلیون دلار به 875 میلیون دلار تغییر داد و باعث شد مارک زوکربرگ از تصمیم خود برای فروش این شرکت منصرف شود.

رد کردن پیشنهاد مایکروسافت در سال 2008

یاهو البته کم‌کم وارد دردسرهایی شد. در این میان در سال 2008 بود که مدیرعامل پر سر و صدای مایکروسافت یعنی استیو بالمر تلاش سختی را برای خریدن یاهو آغاز کرد که حالا توانسته بود جایگاه ثابت دومی را در میان موتورهای جستجو داشته باشد. در فوریه همان سال بود که هیئت مدیره یاهو تصمیم گرفت تا پیشنهاد 44 میلیون دلاری مایکروسافت را رد کند چرا که آن‌ها معتقد بودند این مبلغ برای شرکتی چون یاهو بسیار کم است. اگر به آن چه در آن زمان در نیویورک تایمز منتشر شد بازگردیم می‌بینیم که علاوه بر آن که تمامی مدیران یاهو خطراتی در راه کسب و کار خود احساس کرده بودند اما تن به این معامله نداده‌اند و اینجا بود که مایکروسافت نیز ترجیح داد روی موتور جستجوی خود یعنی بینگ بیشتر کار کند.

فلیکر و عدم حفظ آن

اگر جز آن دسته از افرادی هستید که از مدت‌ها قبل عکسی را در اینترنت به اشتراک گذاشته‌اید حتماً با فلیکر آشنا هستید. پیش از آن که فیس‌بوک وارد بازار شود، فلیکر ابزاری برای به اشتراک گذاری تصاویر در اینترنت بود. اما فلیکر را چه شد؟ در این خصوص باید گفت که مقصر اصلی یاهو است چرا که یاهو این ابزار کارآمد را به عنوان بخشی از شبکه اجتماعی خود در نظر نگرفت.

بر اساس آن چه که بعدها توسط مدیران یاهو در اخبار و مقالات منتشر شد، دلیل اصلی خرید فلکیر استفاده از آن به عنوان شبکه اجتماعی نبود حتی یک برگ کاغذ هم در این خصوص در یاهو وجود نداشت و تئوری و ایده اصلی خرید فلیکر نیز استفاده از آن به عنوان ابزاری برای توسعه شبکه‌های اجتماعی نبوده است و تنها به عنوان ابزاری برای ذخیره تصاویر از آن استفاده شده است و در نهایت باید گفت که این نوع به کارگیری از این ابزار در واقع هیچ ارزش افزوده‌ای را نتوانست برای کاربران فراهم آورد.

از سوی دیگر با توسعه شبکه‌های اجتماعی فلیکر هر روز بیش از پیش به حاشیه رانده شد و این برای یاهو یک فاجعه در نحوه بد استفاده کردن از  یک اپلیکیشن بود.

یاهو خود را هیچ‌گاه یک شرکت فناوری ندانست

یاهو همواره بین اینکه یک شرکت فناوری است یا یک رسانه سردرگم بود. اساساً این شرکت همواره از تبلیغات به درآمدزایی مشغول بوده است تا فروش نرم‌افزار؛ بنابراین معقول است که فکر کنیم این شرکت یک شرکت رسانه‌ای است اما در اغلب مواقع این شرکت به عنوان یک شرکت فناوری نیز ظاهر شده است. پائل گراهام یکی از دانشمندان عرصه علوم رایانه ضمن مقایسه این شرکت با شرکت‌های فناوری چون مایکروسافت یا گوگل معتقد است که یاهو به خصوص در سال‌های اخیر از ترس دچار شدن به سرنوشت شرکت‌هایی چون نت‌اسکیپ در مواجه با مایکروسافت سعی کرده است بسیار انفعالی‌تر از استارت‌آپ‌هایی چون گوگل عمل کند.

Tumblr؛ قربانی بعدی

به وضوح می‌توان Tumblr را قربانی دیگری دانست که درگیر تراژدی شد که با همان تراژدی Flickr نیز از بین رفت. مریسا مایر، مدیرعامل یاهو در آن زمان سعی داشت سیاست‌های خود را در این شبکه اجتماعی حاکم کند تا آن را به سودآوری برساند و البته این زمانی است که Tumblr همچنان عنوان یک شبکه اجتماعی را یدک می‌کشد. یاهو به سرعت ارائه تبلیغات در این شبکه اجتماعی را آغاز کرد. در آوریل همان سال نیز تغییراتی در طراحی Tumblr به وجود آمد که  البته کاربران را بسیار ناراحت کرد و یاهو این کارخانه، تراژدی سازی باز هم کار خود را ادامه داد تا پس از GeoCities و Flickr این Tumblr باشد که زیر دست و پا له می‌شود و به سایر قربانیان یاهو اضافه می‌شود چه کسی می‌داند که اگر فیس‌بوک و گوگل به دست یاهو می‌افتادند تا به حال چه بلایی بر سر آن‌ها می‌آمد.

کودتایی بی‌سرانجام

مریسا مایر، این کارمند خارج شده از گوگل در طرح بازسازی یاهو اقدامات بنیادینی را در ذهن داشت تا بتواند تغییرات ماهوی را در شرکت یاهو به وجود آورد که آخرین آن‌ها خرید Tumblr  بود. اما باز هم آن چه که حداقل از دور در خصوص یاهو دیده می‌شود این است که این شرکت هنوز نقشه مشخصی برای ادامه راه ندارد. فکر این که یک شخص بتواند سازمانی به این بزرگی را تغییر دهد، چندان هم دور از ذهن نیست و شاید ظهور پدیده‌ای چون نادلا برای مدیریت مایکروسافت خود مثالی عینی باشد. اما مایرهمچنان نتوانسته است آن‌طور که باید آینده روشنی را برای یاهو ترسیم کند.

آینده

آینده یاهو مثل خود یاهو بسیار مبهم است. شاید اگر یاهو بتواند هسته اصلی کسب و کار اینترنتی خود را به فروش برساند، می‌توانیم شاهد سقوط تدریجی یکی از بزرگ‌ترین غول‌های عرصه فناوری که از نخستین روزهای ظهور اینترنت پا به عرصه تجارت گذارد باشیم؛  اما اگر  تصمیم بگیرد که به روش فعلی ادامه دهد، در غیاب چیزی شبیه یک معجزه، واقعاً نمی‌توان آینده‌ای روشن را پیش پای این شرکت تصور کرد.