حمیدرضا مازندرانی

مروری بر گزارش روندنگاری ارتباطات موبایل در گذار به نسل ششم (6G)

حمیدرضا مازندرانی

28 مهر 1398

در گزارشی که اخیراً در وب‌سایت پژوهشگاه مرکز ملی فضای مجازی منتشر شده است (لینک)، روند تحول و توسعه ارتباطات موبایل شرح داده شده است. گزارش مذکور، که توسط آقایان حمیدرضا مازندرانی و سجاد مولایی تهیه شده است، کاربردهای شبکه موبایل در آینده را بیان نموده و سپس به فناوری‌های محقق‌ساز آن کاربردها می‌پردازد. از جمله کاربردهایی که در آینده نقش پررنگی در جوامع خواهد داشت، ارتباطات هلوگرافیک است که در آن یک تجسم سه بعدی از سوژه در مقابل چشمان بیننده پدیدار می‌شود.

در مسیر نسل پنجم شبکه‌های موبایل

حمیدرضا مازندرانی

15 اسفند 1397

هر نسل فناوری شبکه‌های موبایل فرصت‌های جدیدی را برای بازیگران عرصه مخابرات فراهم می‌سازد. با این حال، زمانی‌که نسل چهارم (4G) در حوالی سال 2009 عرضه شد، اپراتورها آن میزان سودی را که در نسل‌های قبل نصیب‌شان شده‌بود، شاهد نبودند. در واقع با وجود سرمایه‌گذاری سنگین آن‌ها برای خرید تجهیزات شبکه موبایل نسل چهارم (که با عنوان LTE استانداردسازی شد)، درآمدها رشد ثابت یا با افزایش شیب کم را تجربه کرد. در برخی نواحی، از جمله اروپا و آمریکای لاتین، پس از عرضه 4G درآمدها دچار افت شد.

استاندارد IEEE 802.11ay چیست و چرا اهمیت دارد؟

حمیدرضا مازندرانی

12 آذر 1397

استاندارد IEEE 802.11ay آخرین نسخه از فناوری وای‌فای است که نرخ گذردهی بسیار بالاتری را نسبت به نسخه‌های قبلی فراهم می‌سازد. از نسخه‌های قبلی وای‌فای می‌توان به 802.11ad اشاره کرد که در سال 2012 تدوین شد و نخستین فناوری وای‌فای چندگیگابیتی به شمار می‌آید. استاندارد 802.11ad از امواج میلی‌متری برای دستیابی به سرعت بالا استفاده می‌کند، اما نرخ گذردهی و قابلیت اطمینان آن برای کاربردهای جدید از جمله فناوری واقعیت افزوده و واقعیت مجازی کافی نیست. حال استاندارد 802.11ay که تکامل‌یافته همان 802.11ad به شمار می‌آید، عرضه شده تا انتظارات را برآورده سازد. در این نوشتار می‌خواهیم به دستاوردهای استاندارد 802.11ay نگاهی داشته باشیم و قبل از آن، مروری بر طیف امواج میلی‌متری داشته باشیم.

امواج میلی‌متری چگونه می‌توانند شبکه‌های بی‌سیم را متحول کنند؟

حمیدرضا مازندرانی

03 آبان 1397

طیف امواج الکترومغناطیسی را می‌توان بزرگراهی فرض کرد که خطوط مختلفی دارد و هر خط سرعت مختلفی را برای کاربر فراهم می‌کند. می‌دانیم هر چه فرکانس موج بیشتر باشد، طول‌موج آن کوتاه‌تر است، پس در هر واحد از زمان اطلاعات بیشتری را می‌تواند جابجا کند. درست مثل خط سرعت بزرگراه که ماشین‌های بیشتری را می‌تواند در واحد زمان عبور دهد. البته واضح است هر خودرویی توانایی رفتن به خط سرعت بزرگراه را ندارد!

شور عشق به استارت‌آپ... آیا شور آن درآمده است!؟

حمیدرضا مازندرانی

02 مهر 1397

چندسالی است که شور راه‌اندازی استارت‌آپ در کشور ما بالا گرفته است. گویا داستان شرکت‌های غول‌آسای جهانی که روزی در گاراژ یک خانه ساکن بوده‌اند، برای ما ایرانیان خواندنی از آب درآمده و تلاش کرده‌ایم خودمان نیز داستان‌ساز باشیم. انصافا هم داستان‌های زیبایی در کشور ما نوشته‌شده که نمونه‌های آن را در زندگی روزمره خود می‌بینیم. بااین‌حال، بسیاری نگران هستند که شاید این داستان‌های زیبا، اکثرشان پایان خوشی نداشته باشند. استارت‌آپ‌هایی که شکست می‌خورند، سرمایه‌هایی که هدر می‌روند، عمرهایی که تلف می‌شوند. این‌ها پایان ناخوش داستان‌های استارت‌آپی است. اما ریشه ناکامی‌ها کجاست؟

کوبرنتس در مقابل داکر، کدام‌یک بهتر هستند

حمیدرضا مازندرانی

25 شهريور 1397

کوبرنتس (Kubernetes) یک پلتفرم متن‌باز مدیریت کانتِینِر (Container) است که توسط کمپانی گوگل توسعه‌یافته و در ژوئن 2014 در دسترس عموم قرارگرفته است. هدف از طراحی و عرضه کوبرنتس این بوده که پیاده‌سازی و مدیریت سیستم‌های توزیع‌شده پیچیده برای توسعه‌دهندگانی که به کانتینرهای لینوکس علاقه‌مند هستند، ساده‌تر شود. قبل از این‌که به شرح پلتفرم کوبرنتس و جزئیات مرتبط با آن بپردازیم، مروری اجمالی بر مفهوم کانتینر خواهیم داشت.

با انواع سرویس‌های ابری و ارایه‌دهندگان آن در ایران آشنا شوید

حمیدرضا مازندرانی

06 شهريور 1397

در این گزارش به سراغ تعدادی از ارائه‌دهندگان سرویس‌های ابری در ایران رفتیم و از آن‌ها تقاضا کردیم در ارتباط با سرویس‌هایی که ارائه می‌دهند و نقاط قوت و ضعفشان برایمان بگویند. پاسخ‌هایی که داده‌شده از چند جهت مفید است: یکی این‌که تصویری از جایگاه صنعت پردازش ابری در کشور ترسیم می‌کند و از این بابت برای سیاست‌گذاران و مسئولان مفید خواهد بود. همچنین این گزارش مرجعی هر چند مختصر برای افراد و شرکت‌هایی است که می‌خواهند به سرویس‌های پردازش ابری روی بیاورند. این مورد به‌خصوص برای استارت‌آپ‌ها حائز اهمیت است، چراکه پردازش ابری یک ابزار عالی برای شتاب‌بخشیدن به پروسه آزمودن ایده با هزینه کم محسوب می‌شود.

آیا ماشین‌ها ما را از کار برکنار خواهند کرد؟

حمیدرضا مازندرانی

30 مرداد 1397

اگر ویدیوی سخنرانی دانیل ساسکیند در همایش TED را در وب‌سایت شبکه تماشا کرده باشید، می‌دانید که پاسخ او به این پرسش مثبت است! دانیل ساسکیند، استاد اقتصاد دانشگاه آکسفورد بر این باور است که ماشین‌ها در جنگ با انسان‌ها بر سر شغل در نهایت پیروز خواهند شد. اما او چگونه به این نتیجه به ظاهر نگران‌کننده رسیده است؟

تقسیم‌بندی سرورها چگونه به افزایش کارایی مراکز داده می‌انجامد؟

حمیدرضا مازندرانی

20 مرداد 1397

صنعت فناوری اطلاعات به دنبال راهی برای بهینه‌تر کردن عملکرد مراکز داده است. یکی از رویکردها، بازنگری در معماری و نحوه ساخت سرورهای پردازشی است. تقسیم‌بندی سرورها (Server Disaggregation) یکی از راهکارهایی است که در این نوشتار آن را بازگو خواهیم کرد.

آن روی سکه: نگاهی به چالش‌های پردازش ابری

حمیدرضا مازندرانی

03 مرداد 1397

در این نوشتار قصد داریم به آن روی سکه پردازش ابری بپردازیم، آنگاه‌که ابر برای کاربران دردسرساز می‌شود! با اندکی تامل می‌توان برخی از چالش‌های پردازش ابری را شناسایی کرد. برای مثال، دسترسی به اینترنت با کیفیت مورد قبول یک ضرورت در پردازش ابری است. این وابستگی یک چالش محسوب می‌شود، به‌خصوص اگر ارائه‌دهنده سرویس اینترنت تعهدی در قبال کیفیت خدمات خود نداشته باشد. همچنین امنیت و حریم شخصی همواره یک دغدغه برای کاربران سرویس‌های ابری بوده و راهکارهایی همچون رمزگذاری اطلاعات قبل از ارسال به ابر برای برطرف‌کردن آن پیشنهادشده است. بااین‌حال، شناسایی برخی دیگر از چالش‌های پردازش ابری به تامل بیشتر و تجربه و دانش بالاتر نیاز دارد. به‌طور مثال، lock-in (گیر افتادگی) وضعیتی است که کاربران سرویس‌های ابری باید در ارتباط با آن آگاهی داشته باشند. در بخش‌های بعدی، چالش‌های پردازش ابری و راهکارهای روبه‌رو شدن با آن‌ها را بیان خواهیم کرد.

چرا پردازش ابری؟

حمیدرضا مازندرانی

29 تير 1397

به گمانم همه ما می‌دانیم پردازش ابری یا همان Cloud Computing چیست. پردازش ابری دیگر یک فناوری نوظهور و پر از چالش‌های بی‌پاسخ نیست. در حال حاضر، پردازش ابری به یک فناوری قابل دسترس برای همگان بدل شده تا کاربران بتوانند هر گونه پردازش و ذخیره‌سازی اطلاعات را به شیوه‌ای آسان، اقتصادی و کارآمد انجام دهند. هدف این نوشتار ارائه یک سری دلایل منطقی برای روی آوردن به پردازش ابری یا کنار گذاشتن آن است. البته برای شروع، مروری بر تعریف دقیق پردازش ابری خواهیم داشت.

پروتکل‌های اتوماسیون خانگی در عصر اینترنت اشیا

حمیدرضا مازندرانی

12 تير 1397

اتوماسیون خانگی (Home Automation) به معنای آن است که با اتصال ابزارها و وسایل خانه به یک سیستم کنترل مرکزی، مدیریت و کنترل بیشتری بر عملکرد آن‌ها ایجاد شود. مثال‌های زیادی در زمینه اتوماسیون خانگی می‌توان ارائه کرد. از جمله یک سیستم سرمایشی/گرمایشی که متناسب با دمای محیط، عملکرد آن به نحوی تنظیم می‌شود که دمای خانه روی یک درجه مشخص ثابت بماند یا یک سیستم پردازش تصویر که چهره ساکنان خانه را هنگام ورود تشخیص داده و درب را به روی آن‌ها به صورت خودکار باز می‌کند. این سناریوها و هر سناریوی مرتبط با اتوماسیون خانگی بر بستر اینترنت اشیا (IoT) قابل پیاده‌سازی است. در واقع، لازمه کنترل روی عملکرد ابزارها و وسایل خانه این است که با سیستم کنترل مرکزی در ارتباط باشند. در اینترنت اشیا پروتکل‌هایی وجود دارد که ارتباط بین اشیا را برقرار می‌سازند. در این نوشتار برخی از این پروتکل‌ها در ادامه معرفی خواهد شد.

درس شبکه‌های کامپیوتری: دروازه ورود به دنیای شبکه

حمیدرضا مازندرانی

02 تير 1397

درس شبکه‌های کامپیوتری یکی از دروس پراهمیت دوره کارشناسی رشته‌های مهندسی کامپیوتر و فناوری اطلاعات محسوب می‌شود. این درس دروازه ورود به دنیای شبکه است، زیرا بدون گذراندن آن به‌دشواری می‌توان درک درستی از معماری و کارکردهای شبکه پیدا کرد. در این نوشتار تلاش خواهیم کرد مروری بر مفاهیم و سرفصل‌های درس شبکه‌های کامپیوتری داشته باشیم، مراجع معتبر آن را معرفی کنیم و برای دانشجویانی که این درس را در برنامه آموزشی خود دارند، پیشنهادهایی ارائه دهیم.

ما باید دانشجویانی با مهارت و ذهنیت کارآفرینی تربیت کنیم

حمیدرضا مازندرانی

21 خرداد 1397

در گفت‌و‌گوی مفصل با دکتر مهدی راستی، استاد دانشگاه صنعتی امیرکبیر، از وی در خصوص کیفیت آموزش و پژوهش در دانشگاه‌های ایران پرسیدیم. همچنین وضعیت صنعت فناوری اطلاعات را در ایران به بحث گذاشتیم و انگیزه‌های شکل‌گیری شبکه‌های نسل پنجم موبایل را نیز بررسی کردیم.

فناوری‌های SDN و NFV تا چه اندازه روی شبکه‌های 5G تاثیرگذار هستند؟

حمیدرضا مازندرانی

16 خرداد 1397

در این نوشتار به واکاوی نقش دو فناوری شبکه مبتنی بر نرم‌افزار (SDN) و مجازی‌سازی کارکردهای شبکه (NFV) در شبکه‌های 5G خواهیم پرداخت. قبل از ورود به بحث، یک یادآوری مختصر در ارتباط با SDN و NFV مناسب به نظر می‌رسد.

تأخیر نزدیک به صفر در نسل پنجم شبکه‌های موبایل

حمیدرضا مازندرانی

25 ارديبهشت 1397

نسل چهارم شبکه‌های موبایل (4G) که در سراسر دنیا با عنوان LTE پیاده‌سازی شده است، در آینده جای خود را به نسل پنجم شبکه‌های موبایل (5G) خواهد داد. در پاسخ به این پرسش که 5G چه تفاوت اساسی با 4G خواهد داشت، شاید نخستین پاسخی که به ذهن می‌رسد تفاوت در نرخ داده باشد. البته که یکی از تفاوت‌های مهم بین این دو نسل شبکه، نرخ داده خیلی بالاتر در 5G است، به طوری که صحبت از افزایش هزار برابری نرخ دانلود کاربران در میان است. اما تفاوت در نرخ داده تنها نقطه قوت 5G نسبت به نسل فعلی شبکه‌های موبایل نیست و ویژگی‌های دیگری نیز مورد توجه پژوهشگران و فعالان صنعت قرار گرفته است.