چگونه IOS تجهیزات سیسکو را با TFTP به حالت اولیه بازگردانیم؟

یکی از مشکلات عمده سرپرستان شبکه بازیابی یا ارتقا سیستم‌عامل IOS دستگاه‌های سیسکو است. در این مطلب به بررسی این موضوع می‌پردازیم که چگونه با استفاده از tftpdnld از طریق محیط rommon این مشکل را برطرف کنید. اگر سیستم‌عامل دستگاه بدون مشکل کار می‌کند که خوش‌شانس هستید، اما اگر با مشکل روبرو شده‌اید این راهنما برای شما در نظر گرفته شده است. در ابتدا توصیه می‌کنیم یک نسخه پشتیبان از IOS تهیه کنید تا اگر نسخه اصلی دچار مشکل شد، نسخه مطمئن و قابل اعتمادی داشته باشید. مقالات متعددی در ارتباط با بازگرداندن IOS به تجهیزات در فضای مجازی وجود دارند که هر یک به روشی این فرایند را شرح داده‌اند. با این حال، در این مطلب قصد داریم مراحل انجام این‌کار را برای افرادی که تجربه فنی لازم ندارند را شرح دهیم. 

برای آن‌که بتوانید این مقاله را تا انتها دنبال کنید به یک شبیه‌ساز ترمینال نیاز دارید تا خروجی دستگاه سیسکو را مشاهده کنید. من اغلب از TeraTerm یا PuTTY (که هر دو به شکل رایگان قابل دریافت هستند) یا SecureCRT استفاده می‌کنم که عالی است، اما رایگان نیست.

1. با استفاده از دفترچه راهنمای تنظیمات به دستگاه خود وصل شوید:

Baud rate : 9600 (bits per second)

Data bits : 8

Parity : none

Stop bits : 1

Flow control : none

دقت کنید اگر روتر مستقیما به محیط rommon وارد می‌شود، به احتمال زیاد هیچ فایل IOS در حافظه فلش دستگاه وجود ندارد. برای حصول اطمینان از این موضوع در محیط rommon از فرمان dir flash: استفاده کنید. اگر فایلی به‌نام xxxxx.bin را مشاهده نمی‌کنید، به معنای عدم وجود IOS است. 

2. مرحله بعد پیکربندی یک سرور TFTP است که فرایند انتقال IOS به روتر را کنترل می‌کند.

برای راحتی کار یک سرور TFTP رایگان در اینترنت توسط فیلیپ جونین به نشانی http://tftpd32.jounin.net/ ساخته شده که نسخه 32 و 64 بیتی آن در دسترس هستند. اطمینان حاصل کنید که سرور فوق توسط روتر نصب و راه‌اندازی شده و از طریق شبکه در دسترس است. به بیان ساده‌تر، یک کابل اترنت به رابط FASTEthernet 0/0 روتر متصل کنید. اگر همان‌گونه که اشاره شد، یک نسخه پشتیبان از Cisco IOS ایجاد کرده‌اید، اکنون آماده انجام مراحل زیر هستید. اگر این‌گونه نیست، باید راه دیگری برای به‌دست آوردن IOS پیدا کنید. اگر در نظر دارید مراحل فوق را در یک محیط سازمانی انجام دهید، به احتمال زیاد یک توافقنامه SmartNet (یا نوعی پشتیبانی) بین سازمان شما و سیسکو وجود دارد. اگر از شرکت‌های معتبری دستگاه خود را خریداری کرده‌اید، در این حالت می‌توانید از خدمات پشتیبانی سیسکو استفاده کنید. سیسکو فایل‌های IOS را در وب‌سایت خود برای مشتریان ثبت شده به شکل آماده قرار داده است. هنگامی که IOS در فهرست اصلی TFTP قرار دارد‌، می توانید عملیات بازیابی را انجام دهید. از درون محیط rommon، می‌توانید به راحتی تنظیمات محیط فعلی را با اجرای فرمان set و بازگشت به مرحله قبل بررسی کنید. راهکار فوق اجازه می‌دهد به مجموعه تنظیماتی که برای شما مهم هستند دسترسی داشته باشید. مقادیر بازگشتی به شرح زیر هستند:

IP_ADDRESS = 10.1.10.100(آدرس IP که توسط روتر استفاده می شود)

IP_SUBNET_MASK = 255.255.0.0 (ماسک مورد استفاده توسط روتر)

DEFAULT_GATEWAY = 10.1.10.1 (اختیاری)

TFTP_SERVER = 10.1.10.120(آدرس IP ماشین سرور TFTP شما)

TFTP_FILE = xxxxxxxxxxxxxxx.bin

(نام فایل IOS)

• ساده‌ترین راه برای وارد کردن نام فایل IOS این است که پوشه tftp root در سرور tftp خود بررسی کنید. برای راحتی کار در پوشه TFTP Root در TFTPD روی دکمه Show Dir کلیک کنید (شکل 1). پس از انجام این‌کار روی دکمه Explorer کلیک کنید (شکل 2). 

شکل 1

شکل 2

با انجام این‌کار نمونه‌ای از فایل اکسپلورر همراه با پوشه انتخابی TFTP Root اجرا می‌شود. مکان فایل IOS (.bin) را پیدا کنید و یک بار روی آن کلیک کنید تا نام فایل انتخاب شود. در ادامه راست کلیک کرده و نام فایل را کپی کنید، سپس آن‌را در rommon قرار دهید. اگر از این روش برای کپی نام فایل استفاده نمی‌کنید، گزینه وارد کردن دستی نام فایل وجود دارد که البته اشتباه بروز خطا در زمان تایپ زیاد است. پس از وارد کردن اطلاعات موردنیاز، دوباره از داخل rommon، دستور "tftpdnld" را اجرا کنید. پیام تاییدی را مشاهده می‌کنید که مقادیر تازه وارد شده را فهرست کرده است. اگر صحیح هستند، گزینه "y" را تایپ کنید و کلید اینتر را فشار دهید. 

rommon x > tftpdnld

IP_ADDRESS: 10.1.10.200

IP_SUBNET_MASK: 255.255.0.0

DEFAULT_GATEWAY: 10.1.1.1

TFTP_SERVER: 10.1.10.120

TFTP_FILE: c2600-adventerprisek9-mz.124-23.bin

پیغامی ظاهر می‌شود مبنی بر این‌که از دستور فوق فقط برای بازیابی پس از فاجعه استفاده کنید، زیرا تمام داده‌های مستقر در تمام پارتیشن‌های موجود حافظه فلش پاک می‌شوند! آیا می‌خواهید ادامه دهید؟   کلید Y را فشار دهید.

y / n: [n]:  (Invoke this command for disaster recovery only. WARNING: all existing data in all partitions on flash will be lost! Do you wish to continue? y/n: [n]:)

اگر کارها روند موفقیت‌آمیزی داشته باشند، خروجی شکل سه را در پنجره جلسه کنسول خود مشاهده خواهید کرد.

شکل 3

در ادامه باید یک پیام تایید (نشان می‌دهد که کپی فایل در حال انجام است) شبیه به چیزی که در پنجره سرور TFTP دیدید را مشاهده کنید (شکل چهار).  پس از اتمام کپی (که با استفاده از این روش فقط دو دقیقه یا کمتر طول می‌کشد) ‌، خطوط زیر نمایش داده می‌شود:

File reception completed. Copying file c2600-adventerprisek9-mz.124-23.bin to flash. Erasing flash at 0x604c0000

شکل 4

در این مرحله حافظه فلاش به‌طور خودکار پاک می‌شود. بسته به اندازه حافظه فلش این فرایند دو تا پنج دقیقه طول می‌کشد.

پس از پاک کردن فلش، پیامی به شرح زیر نشان داده می‌شود. 

program flash location 0x60020000

اکنون فلش با استفاده از فایل IOS بارگذاری شده است. دقت کنید این فرایند روی برخی از دستگاه‌ها زمان‌بر است. پس از اتمام این فرایند، به اعلان rommon باز خواهید گشت. کافی است دستور reset را تایپ کنید تا دستگاه توسط فایل iOS کپی شده راه‌اندازی شود. اگر آدرس‌های آی‌پی نشان داده شده در این مقاله متفاوت از آدرس‌های آی‌پی هستند که از آن‌ها استفاده می‌کنید باید در زمان وارد کردن دستورالعمل‌های یاد شده از آدرس آی‌پی صحیح استفاده کنید. نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که آدرس آی‌پی سرور TFTP و آدرس آی‌پی که داخل rommon برای شناسایی دستگاه استفاده می‌شود باید در یک شبکه قرار داشته باشند، در غیر این صورت، باید پارامترهای مربوطه که شامل آدرس آی‌پی، مجوز دسترسی، شماره پورت و موارد دیگر می‌شوند را تنظیم کنید