شبکه محلی دفاتر کوچک و خانگی (SOHO) چیست؟

SOHO چیست؟

به‌طور معمول، شبکه‌های محلی به چهار گروه اصلی زیر تقسیم می‌شوند: 

•  شبکه‌های خانگی کوچک (Small Home Networks)
•  شبکه‌های اداری خانگی و اداری کوچک (Small Office and Home Office Networks)
•  شبکه‌های متوسط تا بزرگ (Medium to Large Networks)
•  شبکه‌های جهانی (Worldwide Networks)

شبکه‌های اداری خانگی و اداری کوچک (Small Office and Home Office Networks) به‌منظور برقراری ارتباط رایانه‌های موجود در یک شرکت با یک‌دیگر یا دسترسی به منابع متمرکز و مشترک پیاده‌سازی می‌شوند. بنابراین، یک شبکه سوهو به مجموعه تجهیزات شبکه‌ای اشاره دارد که برای دفاتر کوچک یا خانگی طراحی شده‌اند. به‌طور معمول، این شبکه‌های محلی در گروه شبکه‌های تجاری قرار می‌گیرند و مجهز به روترهایی هستند که به‌طور خاص برای شبکه‌های سوهو طراحی شده‌اند. به همین دلیل، گزینه مناسبی برای مشاغل کوچک یا استارت‌آپ‌هایی هستند که دامنه فعالیت‌های تجاری آن‌ها محدود است. 

به‌طور کلی، واژه سوهو به مفهومی کوچک و انعطاف‌پذیر اشاره دارد. یک دفتر کوچک که حدود 10 نفر یا کمتر کارمند دارد، نیازی به یک معماری بزرگ و پیچیده ندارد؛ بنابراین یک شبکه سوهو که توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای 10 تا 15 کلاینت را دارد، گزینه مناسبی برای استقرار در چنین شرکت‌هایی است. 

شبکه‌های سوهو همانند نمونه‌های سازمانی و بزرگ، تجهیزات محاسباتی موجود در یک شبکه را به‌منظور اشتراک‌گذاری کارآمد اطلاعات به یک‌دیگر متصل می‌کنند تا کارمندان بتوانند بدون مشکل به تبادل اطلاعات بپردازند. با توجه به این‌که هزینه خرید تجهیزات تجاری حرفه‌ای زیاد است و تنها تعداد کمی از شرکت‌های فعال در حوزه تجارت توانایی خرید این محصولات را دارند، همین مسئله باعث شده تا برندهای فعال در زمینه ساخت محصولات شبکه در کنار محصولات گران‌قیمتی که به بازار عرضه می‌کنند، تجهیزات مناسب برای کسب‌وکارهای کوچک را نیز تولید کنند. به بیان دقیق‌تر، اگر نگاهی به بازار خرید محصولات شبکه در ایران و جهان داشته باشید، متوجه می‌شوید که تجهیزات سوهو به‌شدت مورد توجه هستند، زیرا توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای اصلی شرکت‌ها را دارند. 

به طور کلی، شبکه سوهو راهکار مناسب و مقرون‌به‌صرفه‌ای است که شرکت‌های کوچک یا کاربران خانگی قادر به استفاده از آن هستند. به‌طور معمول، شبکه‌های سوهو برای برقراری ارتباط با شبکه‌های عمومی از روترهای سوهو استفاده می‌کنند. وظیفه اصلی یک شبکه سوهو این است که تمام دستگاه‌های موجود در شبکه را به یک‌دیگر و اینترنت متصل کند. اکنون که اصول اولیه مرتبط با شبکه‌های سوهو را متوجه شدیم وقت آن رسیده تا اطلاعات دقیق‌تری در مورد ملزومات و نحوه پیاده‌سازی این شبکه‌ها به‌دست آوریم. 

برای طراحی یک شبکه سوهو به چه ملزوماتی نیاز داریم؟

در ظاهر این‌گونه به‌نظر می‌رسد که یک شبکه سوهو شبیه به شبکه خانگی معمولی است.  هر دو شبکه، ویژگی‌های مشترک زیادی دارند، اما تفاوت‌ها در سبک اتصال، ویژگی‌های اضافی و امنیت آن‌ها نهفته است.

هنگامی که صحبت از اتصالات به میان می‌آید، شبکه‌های خانگی عمدتا به‌سمت اتصالات بی‌سیم متمایل می‌شوند. به‌طوری که روترهای خانگی تنها چند پورت شبکه محلی (LAN) برای اتصالات سیمی در اختیار کاربران قرار می‌دهند، اما در عمل کاربران به‌ندرت از تمامی این پورت‌ها استفاده می‌کنند و به‌جای آن از طریق وای‌فای به شبکه متصل می‌شوند. در نقطه مقابل، سوهو روی اتصالات اترنت سیمی متمرکز است. اکثر روترهای سوهو حداقل 4 پورت شبکه محلی (LAN) دارند، البته، روترهایی با 8 پورت نیز رایج هستند.

برخی از روترهای سوهو ویژگی‌های ازپیش‌ساخته‌شده خوبی در اختیار کاربران قرار می‌دهند. این ویژگی‌ها می‌توانند از دستگاهی به دستگاه دیگر متفاوت باشند، اما ویژگی‌های مشترکی مثل مکانیزم‌های سوئیچینگ داخلی و وای‌فای دو بانده را ارائه می‌کنند.

از آن‌جایی که روترهای سوهو به اتصالات سیمی متکی هستند، سوئیچ نقش تاثیرگذاری در بهبود عملکرد شبکه بازی می‌کند. هرچه قابلیت‌های موردنیاز یک شبکه به‌شکل یکپارچه‌ در یک دستگاه واحد قرار گرفته باشد به همان نسبت پیچیدگی راه‌اندازی کمتر می‌شود. از طرف دیگر، وای‌فای دو بانده به دستگاه‌هایی که اتصال سیمی ندارند اجازه می‌دهد به‌شکل ساده‌ای به شبکه متصل شوند. 

تفاوت سوم، نحوه تامین امنیت شبکه است. از آن‌جایی که شبکه‌های سوهو برای کاربردهای تجاری استفاده می‌شوند باید در برابر تهدیدات رایج پایداری بالایی داشته باشند، به همین دلیل، تولیدکنندگان به‌شکل پیش‌فرض فایروال‌هایی را در روترها قرار می‌دهند که توانایی مقابله با تهدیدات رایج را دارند. برخی از روترها نیز برای دستیابی به امنیت بیشتر به مکانیزم‌هایی مثل تعریف شبکه‌های خصوصی مجازی تجهیز شده‌اند. 

هنگامی که شرکتی ناآشنا به دنیای فناوری قصد پیاده‌سازی یک شبکه محلی را دارد به سراغ کارشناسان شبکه یا شرکت‌های فعال در این حوزه می‌رود. در این حالت، کارشناسان شبکه شرکت به اولین نکته‌ای که دقت می‌کنند، شناسایی نیازمندی‌های تجاری است تا بتوانند تجهیزات مناسب را پیشنهاد دهند. نکته مهمی که باید به‌عنوان کارشناس شبکه به آن دقت کنید، تشریح دقیق محدودیت‌ها و تجهیزات مورد استفاده در شبکه محلی سوهو برای مشتری است. به‌طور کلی، شرکت‌ها در زمان پیاده‌سازی شبکه‌های محلی سوهو الزامات خاص خود را دارند، اما در برخی موارد این الزامات یکسان هستند که از مهم‌ترین آن‌ها به موارد زیر باید اشاره کرد:

•  وجود تعداد کمی کامپیوتر که قرار است به شبکه متصل شوند. 
•  یک لینک ارتباطی تا کلاینت‌ها بتوانند به اینترنت متصل شوند. 
•  منابعی که باید میان کلاینت‌ها به اشتراک قرار گیرد.
•  توانایی برقراری ارتباط تجهیزات کلاینت بی‌سیم و سیمی با یک‌دیگر از طریق اکسس‌پوینت‌ها یا کابل‌های Cat5e.
•  تامین امنیت شبکه و تجهیزات کلاینتی از طریق دیوارآتش.

بر مبنای الزاماتی که به آن‌ها اشاره کردیم، متوجه می‌شویم که یک شبکه سوهو به روتر، سوئیچ، اکسس‌پوینت، کابل شبکه، فایروال و در صورت لزوم استوریج نیاز دارد. نکته مهمی که باید در این باره به آن دقت کنید این است که فارغ از برندی که قصد خرید محصولات آن‌را دارید، تجهیزات باید با یک‌دیگر سازگاری داشته باشند. هنگامی که فرآیند طراحی شبکه‌های سوهو را انجام می‌دهیم باید به تراکم ترافیکی که شبکه توانایی مدیریت آن‌را دارد و نحوه تقسیم‌بندی شبکه، دقت کنیم. این مسئله، ارتباط مستقیمی با تجهیزاتی دارد که قصد خریداری آن‌ها را داریم. با توجه به این‌که شبکه‌های سوهو در مقایسه با شبکه‌های سازمانی بزرگ حساس‌تر هستند، اگر به برخی نکات مهم و ظریف در هنگام طراحی دقت نشود با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند. از نکات مهم در این زمینه به موارد زیر باید اشاره کرد:

•  تعداد زیاد کلاینت‌ها در یک دامنه همه‌پخشی.
•  وجود طوفان همه‌پخشی که اشاره به حالتی دارد که همه کلاینت‌ها به یک‌باره اقدام به ارسال و دریافت بسته‌ها می‌کنند. 
•  پهنای باند کم که باعث می‌شود کلاینت‌ها با تاخیر زیاد بسته‌ها را دریافت کنند. 
•  به‌کارگیری هاب به منظور کاهش هزینه‌ها در پیاده‌سازی که باعث می‌شود شبکه تنها یک دامنه پخشی داشته باشد. در این حالت، احتمال تصادم بسته‌ها با یک‌دیگر زیاد می‌شود و در نتیجه نرخ از‌دست‌رفتن بسته‌ها در شبکه به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می‌کند. 

همان‌گونه که مشاهده می‌کنید، مشکل اصلی شبکه‌های سوهو این است که سرعت آن‌ها به‌دلیل برخی مسائل ممکن است کاهش پیدا کند. برای غلبه بر این مشکل، تجهیزات زیرساختی مثل سوئیچ‌ها باید توانایی تقسیم‌بندی شبکه و شکستن یک شبکه واحد به شبکه‌های کوچک‌تر را داشته باشند. هنگامی که قصد تقسیم‌بندی یک شبکه واحد به دو یا چند شبکه را داریم به دستگاهی نیاز داریم که ارتباط میان این دو شبکه را برقرار کند. این دستگاه روتر نام دارد. 

مزایای شبکه سوهو چیست؟

از مزایای شاخص شبکه‌های سوهو به موارد زیر باید اشاره کرد:

• سهولت در پیاده‌سازی: شبکه‌های سوهو پیچیدگی راه‌اندازی یک شبکه سازمانی را ندارند، از این‌رو کسب‌و‌کارها برای راه‌اندازی این شبکه‌ها نیازی به استخدام متخصصان حرفه‌ای ندارند. عدم نیاز به جذب متخصصان فناوری اطلاعات، هزینه‌ها را کاهش می‌دهد. 
• روترهای مخصوص: روترهای سوهو گران‌تر از روترهای خانگی هستند، با این حال، قیمت کمتری نسبت به روترهای کلاس سازمانی دارند. به همین دلیل، شرکت‌ها یا کاربران خانگی باید در هنگام خرید روترهای سوهو مزایا و معایب آن‌را به دقت بررسی کنند. از مزایای روترهای سوهو باید به سهولت در نصب و مقرون‌به‌صرفه بودن و ویژگی‌های داخلی مثل توانایی انجام عملیات سوئیچینگ، دو بانده بودن، وجود دیوار آتش و توانایی ساخت شبکه خصوصی مجازی اشاره کرد. روترهایی که فاقد چنین قابلیت‌هایی باشند، کسب‌وکارها را مجبور می‌کنند به‌فکر خرید تجهیزات دیگری باشند که هزینه‌ها و پیچیدگی‌ها را افزایش دهد. با توجه به این‌که روترهای سوهو توانایی انجام کارهای مختلفی را دارند قادر هستند کار چند دستگاه مختلف را به‌تنهایی انجام دهند. 
• کاهش هزینه‌ها: اصلی‌ترین عاملی که باعث شده این شبکه‌ها به‌شکل گسترده‌ای مورد توجه کسب‌وکارها قرار بگیرند، کاهش هزینه‌ها است. به‌طور معمول هزینه خرید یک روتر سوهو در بدترین حالت به پنج میلیون تومان می‌رسد، در حالی که برای راه‌اندازی یک شبکه سازمانی بزرگ به روتری نیاز دارید که ممکن است قیمت آن از هشت میلیون تومان بیشتر باشد. 

معایب شبکه سوهو چیست؟

درست است که شبکه‌های سوهو هزینه‌ها و پیچیدگی را کاهش می‌دهند و فرآیند نصب ساده‌ای دارند، اما معایب خاص خود را دارند. از معایب مهم این شبکه‌ها به موارد زیر باید اشاره کرد:

• آسیب‌پذیری‌های امنیتی: درست است که روترهای سوهو مجهز به ویژگی‌های امنیتی داخلی هستند، اما بخش عمده‌ای از حمله به شبکه‌های سوهو به‌دلیل اشتباه در پیکربندی تجهیزات و خطاهای کاربری است. همچنین، برخی از آسیب‌پذیری‌ها مرتبط با سفت‌افزار روتر است که شناسایی آن‌ها کار سختی است. به همین دلیل است که کارشناسان شبکه توصیه می‌کنند در هنگام استفاده از شبکه‌های سوهو به‌فکر محافظت از آن‌ها از طریق نصب دیوارهای آتش باشید. 
• مقیاس‌پذیری ضعیف: دستگاه‌های سوهو فضای زیادی برای رشد ندارند. به همین، دلیل شبکه‌های سوهو برای کسب‌وکارهایی مناسب است که دامنه فعالیت‌های تجاری آن‌ها محدود است و انتظار نمی‌رود در کوتاه‌مدت حوزه فعالیت‌های تجاری خود را گسترش دهند. 
• توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای تعداد کمی از کاربران: شبکه‌های سوهو برای پشتیبانی از تعداد کمی از افراد و دستگاه‌ها طراحی شده‌اند. به همین دلیل، با افزایش تعداد کاربران فشار زیادی به این شبکه‌ها وارد می‌شود، به‌طوری که روتر یا سوئیچ توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای تعداد زیادی از کلاینت‌ها را نخواهد داشت.
• عدم پشتیبانی از افزونگی: شبکه‌های سوهو بر مبنای استفاده سریع و ساده مورد استفاده قرار می‌گیرند، در نتیجه توانایی پشتیبانی از اصل افزونگی را ندارند، در شرایطی‌که شبکه‌های بزرگ بر مبنای این اصل طراحی می‌شوند. هنگامی که یک کسب‌و‌کار کوچک به فراتر از نقطه رشد پیش‌بینی‌شده برسد، در این حالت، دستگاه‌ها را باید جایگزین کرد تا توانایی پاسخ‌گویی به نیازهای روبه‌رشد را داشته باشند. 

شبکه‌های سوهو توانایی پشتیبانی از ارتباطات بی‌سیم را دارند؟

نکته مهمی که باید در مورد شبکه‌های فوق به آن اشاره داشته باشیم این است که با پیشرفت فناوری، شبکه‌های سوهو بدون مشکل قادر به پشتیبانی از شبکه‌های بی‌سیم هستند که مزایای خوبی برای شرکت‌ها به‌همراه دارد. به بیان دقیق‌تر، شبکه سوهو توانایی پیاده‌سازی همزمان هر دو شبکه اترنت محلی و بی‌سیم را دارد. به‌طور کلی، شبکه‌هایی که برای برقراری ارتباط کلاینت‌ها هر دو شبکه محلی و بی‌سیم را ارائه می‌کنند، به شبکه‌های هیبریدی معروف هستند. تفاوت مهمی که میان پیاده‌سازی شبکه‌های سوهو و شبکه‌های سازمانی بی‌سیم وجود دارد این است که شما در شبکه سوهو از روتر برای پیاده‌سازی ارتباطات بی‌سیم استفاده می‌کنید در شرایطی که در شبکه‌های سازمانی دست‌کم به یک اکسس‌پوینت داخلی و یک اکسس‌پوینت خارجی برای برقراری ارتباط کلاینت‌ها با شبکه نیاز دارید. 

اکسس پوینت‌ها عملکردی شبیه به سوئیچ‌ها دارند، هرچند به‌لحاظ عملیاتی با یک‌دیگر متفاوت هستند. سوئیچ‌ها از طریق کابل‌کشی‌های موجود در محیط سازمان ارتباط کلاینت‌ها با شبکه را برقرار می‌کنند در شرایطی که اکسس پوینت‌ها از امواج رادیویی برای اتصال دستگاه‌ها به شبکه استفاده می‌کنند. 

کلام آخر

همان‌گونه که مشاهده کردید، شبکه‌های سوهو با وجود معایبی که دارند مورد توجه شرکت‌ها قرار دارند و دلیل آن هم ساخت طیف گسترده‌ای از محصولات سوهو است که برای پاسخ‌گویی به نیازهای شرکت‌ها و کاربران ساخته و روانه بازار شده‌اند. مشکلات و بحران اقتصادی که به‌نظر می‌‌رسد در سال 2023 نیز در مقیاس جهانی تداوم پیدا کند، باعث شده تا شرکت‌های بیشتری به سراغ پیاده‌سازی شبکه‌های سوهو بروند. نکته مهمی که باید در انتها به آن اشاره داشته باشیم این است که تجهیزات سوهو محدود به مولفه‌های اصلی شبکه‌های ارتباطی نیستند و محصولات مرتبط دیگری مثل چاپگرهای بی‌سیم، دستگاه‌های اسکن، فکس و غیره را نیز شامل می‌شوند. در مجموع باید بگوییم که شبکه‌های سوهو مختص به کسب‌وکارهای کوچک نیستند و گاهی‌اوقات سازمان‌های بزرگ برای بخش‌های کوچکی از مجموعه خود مثل بایگانی یا دبیرخانه از شبکه‌‌های سوهو و ایزوله استفاده می‌کنند تا کارمندان این بخش‌ها به‌شکل ایمن‌تر و بهتری کارهای محوله را انجام دهند. 

در نهایت نکته مهمی که باید به آن دقت کنید، چالش‌های امنیتی پیرامون شبکه‌های سوهو است که اگر بی‌تفاوت از کنار آن‌ها عبور کنید، بر عملکرد کلاینت‌ها و خود شبکه تاثیرگذار هستند. کسب‌و‌کارهای کوچک همانند شرکت‌های طراز اول قادر به استخدام نیروهای متخصص حرفه‌ای برای مدیریت شبکه‌ها نیستند، زیرا منابع مالی محدودی دارند. همین مسئله باعث می‌شود تا بیشتر در معرض تهدیدات سایبری قرار بگیرند. به همین دلیل مقوله امنیت این شبکه‌ها باید جدی گرفته شود.