چگونه بهترین رک را برای تجهیزات دیتاسنتر انتخاب کنیم؟

رک‌های سرور، به‌عنوان یکی از مولفه‌های کلیدی زیرساخت‌های فیزیکی مراکز داده شناخته می‌شوند. آن‌ها یک فضای مرتب و منظم برای نصب تجهیزات الکترونیکی در اختیار مدیران مراکز داده قرار می‌دهند و به شرکت‌ها اجازه می‌دهند تا تجهیزات خود را مطابق با استاندارهای رایج دنیای شبکه در آن‌ها نصب کنند. رک‌های سرور نه‌تنها اجازه می‌دهند از فضای فیزیکی محدود به‌شکل بهینه استفاده کرد، بلکه به متخصصان اجازه می‌دهند از روش‌های مختلفی برای خنک‌سازی رک‌ها و تجهیزات درون آن‌ها استفاده کنند. 

علاوه بر فضای بهینه و مناسب برای نصب تجهیزات، رک‌ها دارای مکانیزم‌های تهویه، سیستم‌های مدیریت کابل‌ها و ماژول‌های امنیتی هستند تا مشکلی از بابت دسترسی به تجهیزات و تامین امنیت آن‌ها وجود نداشته باشد. با این‌حال، هنگامی که قصد انتخاب رک سروری را برای شرکت یا سازمان خود دارید با انتخاب‌های مختلفی روبه‌رو می‌شوید. بر همین اساس، مهم است حداقل اطلاعات اولیه را داشته باشید تا بتوانید محصول درستی را خریداری کنید. در ادامه، به نکات مهمی اشاره می‌کنیم که اجازه می‌دهند متناسب با نیازهای کاری رک مناسب را خریداری کنید. 

تراکم رک سرور

تراکم رک سرور به معنی تعداد تجهیزاتی است که درون یک رک سرور قرار می‌گیرند. تراکم رک سرور، با واحد یونیت (Unit) که با حرف U نشان داده می‌شود، مشخص می‌شود. یک یونیت برابر با 1.75 اینچ یا حدود 4.45 سانتی‌متر ارتفاع است. هرچه تراکم رک سرور زیاد باشد به این معنا است که فضای بیشتری برای نصب تجهیزات در اختیارتان قرار می‌گیرد. به‌طور مثال، یک رک سرور با ارتفاع 42 یونیت، به شما اجازه می‌دهد به فضایی معادل 73/5 اینچ یا حدود 186/69 سانتی‌متر دسترسی داشته باشید و مشکلی از بابت نصب تجهیزاتی مثل یوپی‌اس‌ها، سرورهای ML، استوریج‌های چندیوینیتی و غیره نداشته باشید. همچنین، تراکم رک سرور باید با توجه به توان برق و تهویه مطبوع موجود در مرکز داده انتخاب شود، زیرا افزایش تراکم می‌تواند باعث افزایش دمای داخلی رک و در نتیجه افزایش مصرف برق شود. بنابراین، در انتخاب تراکم رک سرور باید به عواملی مانند تهویه مطبوع موجود در مرکز داده، مصرف برق و دمای داخلی رک توجه کنید.

فضاهای قابل استفاده در رک

فضاهای قابل استفاده در رک سرور موضوع مهم دیگری است که خود شامل زیرمجموعه‌های مختلفی به‌شرح زیر است: 

• فضای نصب تجهیزات: فضای اصلی رک سرور است که برای نصب تجهیزات الکترونیکی مانند سرورها، سوئیچ‌ها، روترها و دستگاه‌های شبکه استفاده می‌شود. این فضا باید به‌اندازه‌ای باشد که هنگام استقرار تجهیزات در رک، امکان گردش هوا وجود داشته باشد. 
• فضای مدیریت کابل‌ها: این فضا برای مدیریت کابل‌های برق و شبکه است که برای اتصال تجهیزات درون رک استفاده می‌شوند. برای جلوگیری از گره خوردن کابل‌ها و بهبود جریان هوا درون رک، مدیریت کابل‌ها بسیار مهم است، از این‌رو، رک باید اجازه دهد تا کابل‌های شبکه یا برق را بدون مشکل از طریق تیرک‌های رک به شکل عمودی انتقال داد و همچنین محفظه‌های لازم برای نصب پچ‌پنل‌ها را داشته باشد. در این صورت، نه‌تنها مشکل گره خوردن کابل‌ها به‌وجود نمی‌آید، بلکه دسترسی به کابل‌ها و تعمیر و نگه‌‌داری نیز ساده‌تر می‌شود. 
• فضای تهویه مطبوع: فضایی است که برای نصب کنترل دما و رطوبت داخل رک سرور استفاده می‌شود. برخی از شرکت‌ها با توجه به محدودیت فضا قادر به کانال‌کشی نیستند و از این‌رو سیستم‌های تهویه مطبوع را درون رک قرار می‌دهند تا دمای داخل رک را در حد مطلوب نگه دارند و مانع بروز مشکلات حرارتی برای تجهیزات شوند. البته، این مورد تنها مورد توجه برخی از شرکت‌ها است و در بیشتر موارد شرکت‌هایی که دو یا چند رک در زیرساخت خود دارند از سیستم تهویه مطبوع مرکزی استفاده می‌کنند. با این‌حال، اگر به دنبال استفاده از یک سیستم تهویه مطبوع کوچک برای رک هستید باید به این نکته دقت کنید. 
• فضای کافی برای نصب باتری و UPS: این فضا برای نصب باتری‌ها و سیستم‌های UPS است که به‌منظور تامین برق پشتیبان برای تجهیزات در صورت قطعی یا نقصان برق اصلی استفاده می‌شوند. به‌طور معمول، یو‌پی‌اس‌ها در پایین‌تر بخش رک قرار می‌گیرند. اگر قصد استفاده از یو‌پی‌اس را دارید، رک باید ارتفاع و عمق کافی داشته باشد تا بتوانید این تجهیزات را در آن نصب کنید. 
• مکانیزم‌های کنترل دسترسی: در گذشته، رک‌سرورها به مکانیزم‌های قفل عادی مجهز بودند، اما امروزه به انواع مختلفی از حس‌گرها و کنترل‌های دسترسی لمسی و هوشمند تجهیز هستند تا فرآیند دسترسی به تجهیزات درون رک برای کارشناسان شبکه ساده‌تر و برای افراد غیرمجاز سخت‌تر شود. این مدل رک‌ها قیمت بالاتری نسبت به رک‌های ساده دارند. همچنین، برخی از رک‌ها امکان نصب این حس‌گرها را به کارشناسان شبکه می‌دهند. 

مدیریت سیستم سرمایشی و حرارت رک سرور

مدیریت سیستم سرمایشی و حرارت رک سرور بسیار مهم است، زیرا دمای بالای داخل رک می‌تواند باعث خرابی تجهیزات و کاهش عمر آن‌ها شود. چند نکته در مورد مدیریت سیستم سرمایشی و حرارت رک سرور وجود دارد که باید در مورد آن‌ها اطلاع داشته باشید. 

• بررسی و تعیین دمای مطلوب: برای مدیریت سیستم سرمایشی و حرارت رک سرور، باید دمای مطلوب داخل رک را تعیین کرد. این دما باید در محدوده 18-27 درجه سانتیگراد باشد تا تجهیزات در رک به‌درستی عمل کنند. همان‌گونه که اشاره کردیم، رک‌های ‌سرور امروزی مجهز به حسر‌گرها کنترل دما و رطوبت هستند. 
• استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع: استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع می‌تواند به شما کمک کند تا دمای داخل رک را در محدوده مطلوب نگه دارید. به‌طور مثال، می‌توانید از سیستم‌های خنک‌کننده هوایی یا سیستم‌های خنک‌کننده آبی استفاده کنید. هنگام انتخاب این سامانه‌ها باید به معیارهای مختلفی دقت کنید که پرداختن به آن‌ها یک مقاله جداگانه را می‌طلبد. 
• مدیریت جریان هوا: جریان هوا داخل رک بسیار مهم است. برای جلوگیری از گرم شدن تجهیزات، باید جریان هوا داخل رک به‌درستی مدیریت شود. به‌طور مثال، می‌توانید از سیستم‌های پنل‌های فوقانی و تحتانی برای هدایت جریان هوا استفاده کنید. همچنین، بیشتر رک‌ها مجهز به درهایی هستند که تراکم منفذ 80 درصدی دارند تا گرمای تولیدشده توسط تجهیزات از رک خارج شود. 
• استفاده از حس‌گرها: برای مدیریت دمای داخل رک، می‌توانید از سنسورهای دما و رطوبت استفاده کنید، البته به شرطی که رک فاقد چنین حس‌گرهایی است. این حس‌گرها کمک می‌کنند دما و رطوبت داخل رک را کنترل کنید و در صورت نیاز تغییراتی در سیستم سرمایشی ایجاد کنید.
• مدیریت مصرف برق: در سیستم سرمایشی و حرارت رک سرور، مصرف برق بسیار مهم است. برای کاهش مصرف برق، می‌توانید از سیستم‌های خنک‌کننده با کارایی بالا استفاده کنید و در صورت نیاز، با کاهش تراکم تجهیزات رک سرور، مصرف برق را کاهش دهید.

رک استاندارد یا رک سفارشی؟

استفاده از رک استاندارد یا رک سفارشی بستگی به نیازهای شرکت و محیطی دارد که رک در آن قرار می‌گیرد. رک استاندارد، گزینه اصلی بیشتر شرکت‌ها است. این نوع رک، به‌صورت آماده ساخته‌ شده و با ابعاد استانداردی مانند 19 اینچ عرض و ارتفاع 42 یا 48 یونیت در دسترس است. بیشتر تجهیزات شبکه و سرور به‌طور استاندارد در این نوع رک‌ها نصب می‌شوند. این رک‌ها جواب‌گوی نیازهای بیشتر سازمان‌‌ها هستند. در برخی موارد، نیاز به رک‌های سفارشی وجود دارد. به‌طور مثال، در صورتی که شرکت تجهیزات خاصی با اندازه‌های خاص دارد، نیاز به رک سفارشی وجود دارد. همچنین، در برخی موارد، نیاز به رک‌هایی است که امکانات خاصی برای میزبانی سیستم‌های تهویه مطبوع، مدیریت کابل‌ها و کنترل دسترسی در اختیار سازمان‌ها قرار بدهند. 

در هر صورت، قبل از تصمیم‌گیری بین رک استاندارد و رک سفارشی، باید نیازهای شرکت و محیطی را که رک در آن قرار می‌گیرد بررسی کرد. اگر نیاز به رک سفارشی وجود دارد، بهتر است با یک تولیدکننده رک معتبر صحبت کنید و و رکی با اندازه‌ و امکانات دلخواه خود را سفارش دهید. امروزه، برخی از شرکت‌های ایرانی در زمینه تولید رک‌های سفارشی به فعالیت اشتغال دارند. 

چگونه بهترین رک را برای تجهیزات دیتاسنتر خود انتخاب کنیم؟

هنگام انتخاب رک برای تجهیزات مرکز داده علاوه بر نکاتی که اشاره کردیم، موارد دیگری نیز وجود دارند که باید در نظر بگیرید. به طور کلی، انتخاب بهترین رک برای تجهیزات مرکز داده به عواملی مثل اندازه، وزن، توان، تعداد و نوع دستگاه‌هایی که قرار است در آن قرار بگیرند و غیره بستگی دارد. برخی دیگر از معیارهایی که باید به آن‌ها دقت کنید به‌شرح زیر هستند: 

•  اندازه رک: همان‌گونه که ابتدای مطلب اشاره کردیم، مهم‌ترین معیاری که باید به آن دقت کنید، اندازه رک است. هنگام انتخاب رک نه‌تنها ارتفاع آن که با واحد یونیت محاسبه می‌شود اهمیت دارد، بلکه عرض و عمق نیز اهمیت زیادی دارند. رک‌هایی که عمق کمی داشته باشند، محدودیت‌های زیادی ایجاد می‌کنند و اجازه نمی‌دهند برخی از سوئیچ‌ها یا سرورها را در رک قرار دهید. به همین دلیل، به عمق و عرض رک دقت کنید. 
• وزن تجهیزات: برای انتخاب رک مناسب برای تجهیزات مرکز داده باید وزن کلی تجهیزات را بدانید. برخی از رک‌ها محدودیت وزن دارند، بنابراین باید مطمئن شوید رک تحمل وزن تجهیزات را دارد. 
• ثابت یا ایستاده: برخی از رک‌ها ثابت و غیرمتحرک هستند و فاقد چرخ‌ هستند. بنابراین جابه‌جایی این رک‌ها به‌ویژه هنگامی که تجهیزاتی درون آن‌ها قرار دارد سخت است. در مقابل برخی از رک‌ها دارای ملحقات اضافی مثل چرخ هستند تا امکان حرکت دادن آن‌ها ساده باشد. اگر قصد خرید رک‌هایی را دارید که ارتفاع زیادی دارند، به این موضوع باید دقت کنید.  
• پنل‌های توزیع برق هوشمند: پنل‌های هوشمند یکی از مهم‌ترین نکاتی است که هنگام خرید رک باید دقت کنید. اگر رک فاقد چنین پنل‌هایی است، توصیه قوی ما خرید این مدل پنل‌ها است، زیرا به شما اجازه می‌دهند کنترل دقیقی بر میزان برق مصرفی تجهیزات داشته باشید. این پنل‌ها نه‌تنها در زمینه میزان مصرف برق کمک می‌کنند، بلکه قابلیت‌های اضافی‌تری نیز در اختیارتان قرار می‌دهند تا به‌راحتی و به‌شکل هوشمندانه برق برخی از تجهیزات را قطع کنید. 
• تهویه: اگر قصد استفاده از معماری‌های سرمایشی مثل دالان‌های هوای سرد و گرم را دارید، رک‌ها باید با چنین معماری سازگار باشند تا بتوانند هوای گرم را به‌شکل درستی خارج کرده و هوای سرد را دریافت کنند. در نتیجه، رک‌ها باید با این معماری سازگار باشند تا بتوانید ضمن مدیریت مصرف انرژی دمای رک‌ها را در شرایط مطلوب نگه دارید. 
• نوع رک: رک‌ها به دو مدل اصلی رک باز و رک بسته (و در برخی موارد نیمه بسته) تقسیم می‌شوند. رک‌های باز به دلیل عدم داشتن درب، دسترسی آسان‌تری به تجهیزات دارند و بدیهی است که حرارت تولیدشده توسط تجهیزات به فضای اطراف رک انتقال پیدا می‌کند. این رک‌ها برای محیط‌هایی خوب هستند که رفت و آمد کمی دارند و امنیت بالایی دارند. رک‌های بسته درهایی در جلو و پشت دارند که امنیت آن‌ها را افزایش می‌دهد. 
• کیفیت ساخت: برای اطمینان از عمر بلندمدت رک، باید به کیفیت ساخت آن توجه کنید. رک‌ها از جنس استیل و گاهی‌اوقات آلومینیوم با روکش رنگی ساخته می‌شوند. رک‌هایی که از جنس استیل هستند، سنگین‌تر و باکیفیت‌تر هستند و مقاومت بالایی در برابر ضربه‌ها و لرزش‌ دارند. 
• قیمت: هزینه یکی از عوامل مهم در انتخاب رک است. هنگام خرید رک باید به هزینه دقت نظر خاصی داشته باشید و گزینه‌ای هماهنگ با نیازهای حال و آینده را انتخاب کنید. اگر هنگام خرید تنها به نیازهای فعلی دقت کنید در آینده با مشکلاتی همچون عدم وجود فضای کافی برای نصب تجهیزات بیشتر در رک روبه‌رو خواهید شد. 
• نوع تجهیزات: اگر قرار است تجهیزات نه‌چندان سنگینی مثل سوئیچ‌ها یا سرورها کوچک را در رک قرار دهید، انتخاب رک‌های نه‌چندان بزرگ جواب‌گوی نیازها هستند. اگر در نظر دارید برای تجهیزاتی مثل دوربین‌های مداربسته رک خریداری کنید، پیشنهاد ما رک‌های دیواری است که دارای درهای قفل‌دار هستند و امکان نصب آن‌ها به دیوار وجود دارد. 
• تجهیزات جانبی رک: خرید رک یک بخش داستان است و تجهیزات جانبی بخش دیگر داستان. تقریبا بیشتر شرکت‌های بزرگ فعال در زمینه ساخت رک، متعلقاتی مثل قفسه‌های قابل تنظیم، پنل‌های شبکه، سوئیچ پچ، فن‌های خنک‌کننده، قفل‌ها و کلیدها، بلانک پنل، ریل رک شبکه، سینی رک، لایت‌پنل، دماسنچ رک، پاور ماژول PDU و غیره را برای محصولات خود عرضه می‌کنند. 

نکات تکمیلی

•  اگر تجهیزات زیادی دارید، بهتر است از یک رک ایستاده استفاده کنید. رک‌های ایستاده فضای بیشتری نسبت به رک‌های دیواری دارند و به شما اجازه می‌دهند تجهیزات بیشتری را در یک فضای کوچک قرار دهید.
•  اگر فضای محدودی دارید از یک رک دیواری استفاده کنید. رک‌های دیواری فضای کمتری نسبت به رک‌های ایستاده اشغال می‌کنند و برای دفاتر کوچک یا محیط‌های خانگی مناسب‌تر هستند. 
•  اگر نگران امنیت تجهیزات خود هستید از یک رک قفل‌دار استفاده کنید. رک‌های قفل‌شونده می‌توانند از دسترسی غیرمجاز به تجهیزات جلوگیری کنند.
•  اگر می‌خواهید دمای رک در شرایط مطلوب قرار داشته باشد از یک رک دارای تهویه مطبوع استفاده کنید. رک‌های دارای تهویه مطبوع به گردش هوا در رک کمک کرده و از گرم شدن بیش‌ازحد تجهیزات جلوگیری می‌کنند.

با در نظر گرفتن این عوامل، می‌توانید بهترین رک را برای تجهیزات مرکز داده انتخاب کنید.