مایکروسافت زیر تیغ تیز منتقدین به خاطر نقض حریم خصوصی

ویندوز 10 تحت فشار شدیدترین انتقادات در ارتباط با تنظیمات پیش فرضی است که حریم خصوصی کاربران را نشانه رفته است. بیش از 14 میلیون دستگاه در 24 ساعت اول پذیرای این سیستم‌عامل بودند. صدها هزار نفر در سایت‌هایی همچون هکرنیوز و ردیت به تنظیمات پیش فرضی که اطلاعات شخصی کاربر را به سوی مایکروسافت ارسال می‌کند و از پهنای باند آن‌ها برای آپلود داده‌ها برای دیگر کامپیوترهایی که این سیستم‌عامل روی آن‌ها در حال اجرا است انتقاد کرده‌اند.

به اشتراک‌گذاری گذرواژه‌های وایفای با دوستان آنلاین و حذف توانایی انتخاب کردن به‌روزرسانی‌های امنیتی که در گذشته در اختیار کاربران قرار داشت، از اصلی‌ترین موضوعاتی است که متخصصان از بابت آن مایکروسافت را مورد نکوهش قرار داده‌اند. بسیاری از شکایات در ارتباط با تبلیغات شخصی قرار گرفته در ویندوز 10 هستند. زمانی‌که سیستم‌عامل را نصب می‌کنید، یک شناسه تبلیغات منحصربه‌فرد کاربر روی سیستم او نصب می‌شود  که آدرس ایمیل کاربر را در بخش روابط عمومی این شرکت به ثبت می‌رساند. از این آدرس ایمیل به ثبت رسیده برای سرویس‌ها و مقاصد دیگری که در ارتباط با افزایش بهره‌وری و برنامه‌های ارتباطی است استفاده می‌شود، دانلود برنامه‌های کاربردی و آپلود  داده‌ها در فضای ابری نمونه‌ای از این موارد به‌شمار می‌رورد. با به‌کارگیری این اطلاعات، مایکروسافت این توانایی را دارد تا اقدام به سفارشی‌سازی تبلیغات برای کاربران کند، این سفارشی‌سازی تبلیغات هم شامل زمانی است که کاربر به گشت و گذار در وب می‌پردازد و هم برنامه‌های جدیدی که از فروشگاه ویندوز آن‌ها را دریافت کرده و مورد استفاده قرار می‌دهد.

مایکروسافت خود هدایت و رهبری پیش برنده این جریان را بر عهده دارد، حتی نسخه از پیش ساخته شده بازی Solitaire که از دهه 90 میلادی و همراه با ویندوز 3.1 عرضه شده و همسو با این ویدیوهای تبلیغاتی است، نمونه‌ای از این موارد به‌شمار می‌رود. در جای دیگر، ویندوز 10 اقدام به برداشت اطلاعات کاربر و به کارگیری آن‌ها برای یاد دادن نکاتی به کورتانا است. کورتانا جواب مایکروسافت به Siri است. برای فعال‌سازی کورتانا مایکروسافت اقدام به جمع‌آوری و به کارگیری انواع مختلفی از داده‌ها می‌کند، از قبیل مکان دستگاهی که استفاده می‌کنید، داده‌هایی که در تقویم قرار داده‌اید، برنامه‌هایی که از آن‌ها استفاده می‌کنید، داده‌هایی که از ایمیل‌ها و متن‌های شما دریافت می‌شود، تماس‌هایی که گرفته‌اید، مخاطبان و نحوه تعامل شما با آن‌ها و فرمی که از دستگاه استفاده می‌کنید از جمله این داده‌های برداشت شده به شمار می‌روند. البته کاربران گزینه‌هایی را در ارتباط با سطح داده‌های جمع‌آوری شده در اختیار دارند، اما به عقیده منتقدان این سطح از نظارت کافی نیست.

آلک میر، از سایت بازی Rock Paper Shotgun در این‌باره می‌گوید: «مایکروسافت آن‌گونه که باید موضوع را شفاف و روشن نساخته است که در حال انجام چه کاری است و کارهایی که انجام می‌دهند چگونه ممکن است بر روند کاری شما تأثیرگذار باشند. شفاف‌سازی این سیاست‌ها می‌تواند به وضوح و درک بهتر مردم کمک کننده باشد.» در هیچ کجای جهان شما یک اساس نامه 45 صفحه‌ای برای تنظیماتی که در 13 بخش و در سایت‌های خارجی یک شرکت قرار داشته باشند، نمی‌توانید مشاهده کنید! شرکت‌های دیگر نیز چنین بندی را در قرارداد خود با کاربران خود دارند که به سرویس‌های مورد استفاده این شرکت‌ها، اجازه به اشتراک‌گذاری داده‌ها را بر مبنای اصل حسن نیت برابر با قوانینی که اشاره به محافظت از داده‌ها و ایمن‌سازی داده‌ها داردند را می‌دهند.

انتقاداتی که اکنون مورد توجه ویندوز 10 است، اولین بار در مارس 2014 میلادی توسط یک وبلاگر که مظنون به دست داشتن در نشت نسخه‌های اولیه ویندوز 10 بود منتشر شد. بعد از آن بود که موجی از انتقادات در ارتباط با نقض حریم خصوصی در ویندوز 10 به راه افتاد، مایکروسافت قول داد قبل از عرضه رسمی ویندوز 10 یک بررسی داخلی را روی آن انجام داده و دوباره آن را در آینده در دسترس کاربران قرار دهد. سازمان حقوق دیجیتال اروپا خلاصه‌ای از این 45 صفحه ضوابط و قوانین مورد استفاده توسط مایکروسافت را منتشر ساخته است. 

بر اساس این گزارش: «مایکروسافت اساسا خود را مجاز می‌داند، به‌طور گسترده هر آن چیزی که در ارتباط با کاربر است را  جمع‌آوری کند، و برای این منظور داده‌های خاصی را که در جهت فروش به تبلیغ‌کنندگان و طرف ثالث است را مورد استفاده قرار دهد.» از بسیاری جهات، ویندوز 10 در حال تبدیل شدن به چیزی است که بسیار به سیستم‌عامل‌های موبایل نزدیک است. Siri و google Talk در حال حاضر به اطلاعات شخصی کاربر برای پاسخ‌گویی به او دسترسی دارند، اما هر دو شرکت گوگل و اپل به طراحان این توانایی را داده‌اند تا تبلیغات را بر مبنای اطلاعات دریافت شده از کاربر درون برنامه‌های‌شان قرار دهند. کاربران، سیستم‌عامل ویندوز 10 را به دو دلیل مورد شدیدترین انتقادات قرار داده‌اند، اول آن‌که در بخش به‌روزرسانی ویندوز، فرآیند نصب و راه‌اندازی ویندوز به‌سرعت انجام می‌شود و دوم عدم وجود گزینه‌ای در نسخه مرکزی ویندوز است که اجازه نصب و راه‌اندازی را در زمان معینی در اختیار کاربر قرار نمی‌دهد. اما به اعتقاد کارشناسان امنیتی این اقدام مایکروسافت تنها از جنبه امنیتی آن قابل بررسی است. به‌طوری‌که نصب سریع وصله‌های امنیتی، ایمنی کاربران را افزایش می‌دهد.