چه تفاوتی بین آدرس آی‌پی عمومی و آی‌پی خصوصی وجود دارد؟

قبل از این که به جزئیات بیشتر در این رابطه بپردازیم باید بدانید که یک آدرس آی‌پی یا Internet Protocol address یک شناسه یکتا و منحصر به فرد است که برای قابلیت شناسایی هر دستگاه موجود در یک شبکه به آن اختصاص داده می‎شود. این کار به هر دستگاه موجود در شبکه اجازه می‎دهد تا به طور منحصر به فرد قابل شناسایی باشد. دو دسته از این آدرس‌های آی‌پی وجود دارد که با نام‎های آی‌پی عمومی‎ (public IP) و آی‌پی خصوصی (private IP) شناخته می‎شوند. آی‌پی عمومی‎ که در تمام اینترنت یکتا هستند، به دستگاه‌ها اجازه می‎دهند تا به اینترنت متصل شوند. برای مديريت یکتایی آنها، واگذاری آنها از طریق یک سازمان و به صورت متمرکز سازماندهی و انجام می‎شود. آدرس‌های آی‌پی خصوصی در شبکه‎های خصوصی استفاده می‎شوند که یا به اینترنت متصل نیستند و یا از طریق NAT به اینترنت متصل می‎شوند. در اینجا یکتا بودن این آدرس‌ها در سطح همان شبکه خصوصی کفایت می‎کند و از این رو می‎توان از محدوده آدرس‌های یکسان در شبکه‎های خصوصی مختلف که از یک دیگر جدا هستند استفاده کرد. آدرس‌های آی‌پی نسخه 4 در محدوده‎های 10.0.0.0 تا 10.255.255.255 و 172.16.0.0 تا 172.31.255.255 و از 192.168.0.0 تا 192.168.255.255 برای آدرس‌های خصوصی رزرو شده‎اند و باقی آنها برای آی‌پی‌‎های عمومی‎ هستند.

آی‌پی عمومی(public IP) چیست؟

آدرس آی‌پی عمومی‎ به صورت جهانی و در کل اینترنت یکتا و منحصر به فرد است. در استاندارد محدوده آدرس‌های آی‌پی مشخصی برای استفاده در شبکه‎های خصوصی در نظر گرفته شده است. هر آی‌پی که به عنوان آی‌پی خصوصی رزرو نشده باشد را می‎توان به عنوان آی‌پی عمومی‎ استفاده کرد. یک شبکه آی‌پی باید برای هر کدام از دستگاه‌های خود از یک آی‌پی منحصر به فرد استفاده کند. از آنجا که اینترنت هم یک شبکه آی‌پی است، برای جلوگیری از استفاده شدن یک آی‌پی یکسان برای چند دستگاه مختلف باید آدرس‌های آی‌پی به درستی نگهداری شوند. این مدیریت آدرس‌های آی‌پی توسط سازمانی به نام Internet Assigned Numbers Authority یا به اختصار IANA انجام می‎شود و آنها هستند که محدوده‎های آی‌پی را به سازمان‎های مختلف اختصاص ميدهند. وقتی این آدرس‌های آی‌پی به روترهای اینترنت اختصاص داده می‎شوند باید به شکلی پیکربندی شوند تا دستگاه‌های موجود در اینترنت بتوانند به آنها دسترسی داشته باشند. به این شكل تمام آدرس‌های آی‌پی عمومی‎ اختصاص داده شده به صورت سراسری قابل مسیریابی هستند. محدوده‎های آدرس آی‌پی هم برای Internet Protocol version 4 (IPv4) و هم برای Internet Protocol version 6 (IPv6) موجود هستند. IP version 4 مجموعه عظیمی‎ از آدرس‌های آی‌پی را فراهم می‎کند، اما تعداد دستگاه‌های موجود در اینترنت به حدی زیاد شده است که امروز دیگر ناکافی به نظر نمی‎رسد. به همین دلیل IPv6 که می‎تواند آدرس‌های آی‌پی بسیار بیشتری را در مقايسه با IPv4 فراهم کند معرفی و در حال استفاده است.

آدرس آی‌پی خصوصی (private IP) چیست؟

یک سازمان می‎تواند دستگاه‌هایی داشته باشد که لازم است به سایر دستگاه‌های این سازمان متصل شوند و لزوما نیاز نیست که به اینترنت هم متصل شوند. بنابراین در چنین مواردی، اختصاص دادن یک آی‌پی منحصر به فرد در شبکه اینترنت کفایت می‎کند، اما همیشه هم ضروری نیست تا یک آدرس آی‌پی عمومی‎ برای آن در نظر گرفته شود. در اینجا، با توجه به این که این شبکه محصور شده است، از لحاظ نظری هر محدوده آدرس آی‌پی را در این شبکه خصوصی می‎توان استفاده کرد، اما اگر به هر دلیلی چنین شبکه‎ای بدون تغییر آدرس‌های آی‌پی به اینترنت متصل شود، باعث تکراری شدن آدرس‌های آی‌پی می‎شود. به همین دلیل استانداردها محدوده‎هایی از آدرس آی‌پی را به منظور استفاده در شبکه‎های خصوصی رزرو کرده‎اند. در IP v4 سه محدوده آدرس به عنوان آی‌پی‎های خصوصی رزرو شده‎اند:

• از 10.0.0.0 تا 10.255.255.255
• از 172.16.0.0 تا 172.31.255.255
• از 192.168.0.0 تا 192.168.255.255

فرض کنید شركت A برای شبکه خصوصی خود از آدرس‌های آی‌پی 192.168.1.0 تا 192.168.1.255 استفاده می‎کند. شرکت B نیز از همین آدرس‌ها برای شبکه خصوصی خود استفاده می‎کند. از آنجا که این دو شبکه به اینترنت متصل نیستند، مشکلی به وجود نخواهد آمد. همچنین این موضوع را هم در نظر داشته باشید كه امروزه با وجود فناوری به نام Network Address Translation یا NAT به دو شبکه مثال ما حتی با وجودی که ازآی‌پی‎های یکسان استفاده می‎کنند اجازه می‎دهد تا به اینترنت متصل شوند. کاری که توسط این فناوری انجام می‎شود این است که به روتر موجود در شركت A یک آی‌پی عمومی‎ منحصر به فرد و به روتر موجود در شرکت B  یک آی‌پی عمومی‎ منحصر به فرد دیگر داده می‎شود. سپس این روترها یک جدول NAT را مدیریت خواهند کرد که می‎تواند بسته‎های داده را به شکل درست از شبکه داخلی به اینترنت هدایت کند.

چه تفاوتی بین آی‌پی عمومی‎ و آی‌پی خصوصی وجود دارد؟

• آی‌پی‎های عمومی‎ به صورت سراسری در کل اینترنت منحصر به فرد هستند اما آی‌پی‎های خصوصی به اینترنت متصل نمی‎شود و از این رو دستگاه‌های خصوصی موجود در شبکه‎های خصوصی می‎توانند آدرس آی‌پی یکسان داشته باشند.
• آی‌پی‎های عمومی‎ را می‎توان در اینترنت مسیریابی و به آنها دسترسی داشت. اما نمی‎توان در اینترنت به آی‌پی‎های خصوصی دسترسی پیدا کرد. امروزه یک فناوری به نام NAT این امکان را فراهم کرده است تا بتوان با استفاده از تنها یک آی‌پی عمومی‎ مجموعه‎ای از آی‌پی‎های خصوصی را به اینترنت متصل کرد.
• آدرس‌های آی‌پی نسخه 4 در محدوده‎های 10.0.0.0 تا 10.255.255.255 و 172.16.0.0 تا 172.31.255.255 و از 192.168.0.0 تا 192.168.255.255 برای آدرس‌های خصوصی رزرو شده‎اند و باقی آنها برای آی‌پی‎های عمومی‎ هستند.
• آی‌پی‎های عمومی‎ توسط سازمانی به نام Internet Assigned Numbers Authority (IANA) مدیریت می‎شوند. برای آی‌پی‎های خصوصی مرکز مدیریت یکپارچه‎ای وجود ندارد و آنها توسط مسئول شبکه خصوصی مدیریت می‎شوند.
• برای فراهم شدن امکان مسیریابی صحیح، آی‌پی‎های عمومی‎ بعد از اختصاص داده شدن باید در روترهای اینترنت پیکربندی شوند.
• برای به دست آوردن یک آی‌پی عمومی‎، باید برای ثبت آن پول پرداخت کنید، اما ثبت آدرس‎های خصوصی محلی بوده و هزینه‎ای به دنبال ندارد.
• با استفاده از کادر مشاهده جزئیات کارت شبکه در ویندوز می‎توان آدرس آی‌پی خصوصی یک کامپیوتر را مشاهده کرد. اما برای مشاهده یک آی‌پی عمومی‎ باید از طریق مرورگر و استفاده از یک ابزار تحت وب که آدرس‌های آی‌پی عمومی‎ را نمایش می‎دهد این کار را انجام داد. ساده‎ترين روش انجام این کار تایپ my ip در گوگل است.